بررسي آثار مكتب اگزيستانسياليسم بر حقوق كيفري

The study of the effects of existentialism school on criminal law

اگزيستانسياليسم، مكتبي فلسفي است كه به دو مبناي «آزادي» و «مسئوليت» اهميت ويژه‌اي داده است. ژان پل سارتر، با استدلالات فلسفي، به اين نتيجه نائل مي‌آيد كه «انسان، محكوم به آزادي است» و از اين‌رو، ژرف‌ترين شكل ممكن از آزادي را براي انسان متصوّر مي‌شود. با نظر به رويكرد آزادانه-محور اگزيستانسياليسم، و از آن‌جا كه مفهوم آزادي از مقام شامخي در اين مكتب برخوردار است، دخيل نمودن مباني اين مكتب در حقوق كيفري، استنتاجات قابل اعتنايي را به دست مي‌دهد. با بررسي خواست‌هاي اگزيستانسياليسم در دو حوزه‌ي جرم‌انگاري و جرم‌زدايي، عيان مي‌شود كه هرگونه تحديدِ آزادي‌هاي فردي، در تقابل با مباني اگزيستانسياليسم قرار دارد؛ و بر اين اساس، تئوري‌هاي پدرسالاري و اخلاق‌گرايي قانوني، از نظر اين مكتب، تهديدكننده‌ي آزادي‌هاي فردي به شمار مي‌آيند. توسّل به جرم‌انگاري، طبق انديشه‌ي اگزيستانسياليسم زماني جايز است كه آزادي‌هاي افراد در معرض خدشه و زوال قرار گرفته باشد. بر اين اساس هرچه دامنه‌ي آزادي‌هاي فرد در قانون جزايي، موسّع‌تر باشد، با خواست‌هاي اگزيستانسياليستي قرابت بيش‌تري دارد و بالعكس، مضيّق كردن آزادي‌هاي افراد و جر‌م‌انگاري‌هاي حداكثري، در تضاد با رويكرد كيفري اگزيستانسياليسم قرار مي‌گيرد.

Existentialism is a philosophical school that gives a special importance for two principles of "freedom" and "responsibility". Jean-Paul Sartre, with philosophical arguments, comes to the conclusion that "human is condemned to freedom" and thus perceives the deepest possible form of freedom for human. Given the freely-centered approach of existentialism and because the concept of freedom enjoys a distinguished standing in the school, involvement of idea and components of the school in the world of criminal law gives us a significant analysis and inferences. By examining the demands of existentialism in the field of criminalization and decriminalization, it is evident that any restriction of personal freedom is in confrontation and conflict with the principles of existentialism and accordingly, the theories of paternalism and legal moralism, according to this school of thought, are threatening the individual freedoms. According to the idea of existentialism, resort to criminalization is permissible when freedoms of individuals are subject to damage. In this regard, the scope of individual freedoms in criminal law is broader, it will be closer and more compatible with existentialist demands and vice versa, limitation and narrowing individual freedoms and extreme and maximum criminalization will be in contrast to criminal approach of existentialism.