كليدواژه :
ساسان پنجم , دساتير , آذركيوان , پارسيان هند , ادبيات زردشتي , شاهنامه
چكيده فارسي :
به مدد برخي فرهنگ‌نامه‌ها از فردي به نام ساسان پنجم اطلاع داريم كه كتابي به نام دساتير را، كه وحي خداوند بر پيامبري به نام مه‌آباد بوده است، از «زبان آسماني» كه كسي قادر به فهم آن نبوده به زبان فارسي ترجمه و تفسير كرده است. تنها شواهدي كه ما را به ساسان پنجم مي‌رساند شاهنامه و برخي نوشته‌هاي تاريخي‌اند و تا جايي‌كه ما مي‌دانيم از كتابي به نام دساتير و پيامبري به نام مه‌آباد و ساسان پنجم در نوشته‌هاي پيش از قرن دهم هجري هيچ نامي نيامده است. بعد از دوره‌اي كه نام ساسان پنجم به مدد كتاب دساتير و نوشته‌هاي مكتب آذركيوان (940- 1028 ه. ق.) مطرح شد، در فرهنگ‌ها و متوني كه در شبه‌قاره نوشته شد، نام ساسان پنجم به عنوان مترجم دساتير به ميان آمد. پرده‌اي از اين تصوير را نير مسعود، نويسنده و پژوهشگر هندي، در نوشته‌اي به نام «ساسان پنجم» شرح داده است. در اين مقاله، نخست به ساسان پنجم به عنوان مفسر دساتير پرداخته مي‌شود و بعد از آن پيشينۀ تاريخي وي در ادبيات و متون تاريخي پيش از قرن دهم هجري جستجو مي‌شود و سپس بازتاب شخصيت اين فرد به عنوان مترجم و مفسر دساتير در ادبيات چهار قرن اخير بررسي مي‌شود.
چكيده لاتين :
We recognize Sāsān V with the help of some lexicons and books. We know that he had translated and interpreted Dasātīr, the book which is God revelation to Mahābād, from a “Heaven Language” which was un-understandable for everyone into Persian. The only evidence, by which we can recognize this Sāsān in the history are Shahname and some historical books. As much as we know, in the books before 10th century AH there is no evidence of Dasātīr and Mahābād and Sāsān V. After revealing the name of Sāsān V in Dasātīr and the other books of Azarkayvani’s school, we confront Sāsān V as the translator of Dasātīr in the lexicons and the other books which was written in India. For example, a view of him is described in the “Sasan-e-Panjum”, by Naiyer Masud, the Indian author and researcher. In this article, Sāsān V as the translator and interpreter of Dasātīr is represented at first, and then his background in the literature and historical books before the 10th century AH is searched and the reflection of this personality in the late 4 centuries is studied.
