هَرماميثرِس: يك نام ” مادي“ در فهرست پادشاهان آشور!

Ἁρμαμίθρης: A Median Name in the Assyrian Kings List

نام‌ شناسي از شاخه‌هاي زبان‌ شناسي و خصوصاً زبان ‌شناسي تاريخي است كه بيشترين رابطۀ موضوعي و مفهومي را با تاريخ و جغرافياي تاريخي و انسان‌ شناسي دارد. در گسترۀ ايران‌ شناسي، نام‌شناسي هم تاريخچه‌اي درازدامن دارد و هم كاربرد بسيار؛ از جمله، پژوهشگران تاريخ و فرهنگ دورۀ ماد به دليل كمتر شناخته ‌بودن زبان مادي و ويژگيهاي آن، هميشه خود را نيازمند به پژوهش هاي نام‌ شناسي مي‌بينند تا شايد بر پايۀ آن به چندوچوني زبان مادي راه جويند. در مقالۀ حاضر با تحليل نام‌شناختي و ريشه‌‌شناختي نام هَرماميثرِس، نامي در اصل مادي كه در فهرست­هاي سپسين، در بافتار و بستر تاريخي متفاوتي، و در سياهۀ پادشاهان آشور (كه به مجموعۀ روايات و حكايات منقول از كتسياس كنيدوسي بازمي‌گردد) درج شده، به پي‌جويي دليل وجودي و علت حضور اين نام در چنان بافتار و بستري خواهيم پرداخت و در پايان اندكي به بازسازي تاريخ روايي آشور و ماد نزد باستانيان نزديك خواهيم شد.

Onomastics, a branch of historical linguistics, is of great significance for historical, historico-geographical, and anthropological studies. In the field of ancient Iranian studies, onomastics serves as a means to respond to a broad range of questions. For example, study of Median history and culture, suffering a lack of written evidence in Median language, has always been dependent on onomastic data recorded in non-Median sources. The present article focuses on the etymology of Ἁρμαμίθρης, an originally Median personal name attested in the list of Assyrian kings by Ctesias of Cnidus, and attempts at explaining the presence of a Median name in that context, that may lead to a better understanding of the narrative history of Assyria and Media in ancient time.