تأثير غيرخطي عوامل مؤثر بر توليد بنگاه‌هاي صنعتي ايران: الگوي آستانه‌اي

The Nonlinear Impact of Factors Affecting the Output of Iran’s Manutacturing setor: Threshold Approach

با توجه به ساختار صنعت در اقتصاد ايران، عوامل متعدد دروني و بيروني، مهم ترين قسمت هاي اين بخش يعني ارزش افزوده و توليد را تحت تاثير قرار مي دهند. در اين مطالعه تاثير غيرخطي متغيرهاي نرخ ارز، شاخص قيمت توليدكننده، نرخ سود بانكي، مصرف انرژي و سرمايه فيزيكي بر شاخص توليد كارگاه هاي صنعتي در بازه 1393-1369 با داده هاي فصلي و با اتخاذ مدل آستانه اي برآورد شده است. مطابق با الگوي تجربي، دو حد آستانه ي 4 درصد و تقريبا صفر درصد برآورد شد (دو شكست ساختاري با سه رژيم) حاصل گرديد و شاخص توليد كارگاه هاي بزرگ صنعتي ايران به عنوان متغير آستانه انتخاب شد. اگر رشد شاخص توليد صنعتي فصل حاضر منفي يا تزديك به صفر باشد، اقتصاد در رژيم اول قرار دارد (ركود). رشد حقيقي مثبت شاخص توليد صنعتي اقتصاد را به سمت رژيم دوم و سوم سوق مي دهد (رونق). نتايج نشان مي دهد كه مصرف انرژي و سرمايه فيزيكي در تمامي حالات تاثير مثبت و معنادار بر توليد صنعتي دارند. نرخ ارز در دو رژيم پايين تاثير منفي بر توليد صنعتي دارد و در رژيم رونق بالا بي معنا است. نرخ سود بانكي فقط در دوره ركود (رژيم پايين) تاثير منفي بر توليد صنعتي دارد (كاهش توليد صنعتي). در نهايت، فقط در دوره رونق، شاخص قيمت توليدكننده تاثير مثبت بر توليد بنگاه هاي صنعتي دارد.

According to the structure of industry in Iran’s economy, there are plenty of factors affecting the output of this sector. Present study has investigatedthe nonlinear effect of exchange rate, producer price index, interest rate, energy consumption and physical capital on industrial production using Threshold Model and quarterly dataover the period 1990 to 2014. Consequently, two extremes of the threshold are estimated at 4% and almost zero percent, two structural breaks with three regimesareobtained, and the production index of Iran’s industrial firms has been chosen as the threshold variable. If the growth of the industrial production index of the current season is negative or close to zero, then the economy is in the first regime (stagnation). The positive real growth of the industrial production index leads the economy to the second and third regimes )boom).Results indicate that energy consumption and physical capital have a positiveand significant impact on the industrial production in the all regimes. Exchange rate has a negative effect in twolowregimesand it is insignificant in the high boom regime. Interest rate has anegative impact on the industrial production (reduce the industrial production) just in the stagnation (low regime). Finally, the Producer Price Index (PPI) has a positive impact on the production of industrial firms only in the boom period.