عنوان مقاله :
تأثيرات وجوه بصري و مفهومي آينهكاري حرم حضرت شاهچراغ بر آثار هنري معاصر (مطالعة موردي آثار منير فرمانفرماييان)
پديد آورندگان :
محمدي وكيل، مينا دانشگاه الزهرا - دانشكده هنر، تهران
كليدواژه :
آينهكاري اسلامي , حرم شاهچراغ , هنر معاصر ايران , منير فرمانفرماييان
چكيده فارسي :
در معماري ايراني ـ اسلامي، بهره گيري از هنر آينه كاري به عنوان نوعي ديوارنگاري مبتني بر جلوههاي نور، داراي اعتبار ساختاري و معنايي خاصي است كه آن را از ساير انواع ديوارنگاري متمايز ميگرداند. بارگاه حضرت احمدبنموس ملقب به شاهچراغ، بنابر قرينة معنايي نام و كنيه اش، يكي از بزرگترين بناهايي است كه از آينه كاري در انحاء گوناگون بهره برده است. از آنجا كه شناخت بنيادين مصاديق هنر سنتي ميتواند خلأ هويتي هنر معاصر را تا اندازهاي مرتفع سازد، مطالعات تطبيقي اين دو حوزه را ميتوان از ضروريات پژوهشهاي معاصر برشمرد. منير فرمانفرماييان يكي از شخصيتهاي شاخص هنر معاصر ايران در عرصة بين المللي، داراي جايگاهي منحصر به فرد است. مطالعات نشان ميدهند كه هنرمند در آثارش، از ويژگيهاي معنايي و صوري آينهكاري حرم حضرت شاهچراغ ملهم گرديده است. تحقيق حاضر، به روش توصيفي ـ تحليلي، جمع آوري اطلاعات به صورت كتابخانه اي و ميداني، و تجزيه و تحليل دادهها به شيوة استقرايي است. يافته هاي پژوهش نشان ميدهند كه در زمينة صوري، برخي از نقوش اصلي در آينهكاري حرم حضرت شاهچراغ مانند گره، مقرنس، قاببندي و نقشينه، در آثار فرمانفرماييان نيز ملحوظ شده است. در زمينة معنايي، ويژگيهاي مشتركي همچون: تجزية فرم، القاي حركت، همزماني بصري و بازنمود واقعيت كه از بنياديترين دغدغه هاي هنر مدرن به حساب ميآيد در هر دو ساحت هنري مورد مطالعه، با اهداف صوري و معنايي مشابه ظهور يافته اند.