بازنمايي شهر در رمان‌هاي فارسي دهه 40

The representation of the city in Persian novels of the 60s

پرسش اصلي مقاله اين است كه تهران چگونه در دهه 40 از خلال رمان‌ها تصوير شده است؟ و به‌طوركلي شهر تهران حول چه مضاميني و چگونه صورت‌بندي شده است؟ شش رمان شهري در سالهاي دهه 40بر اساس روش تحليل كيفي مطالعه شده‌اند. تصوير شهر به عنوان نماد مدرنيته تحول يابنده با عناصر ديستوپيايي‌اش برجسته شده است، در همه اين رمانها، شهر پليد، فرد معصوم را به آدمي بي عاطفه و دلال و در عين حال دلزده و ناراحت تبديل مي‌كند. ما اين مطالعه را با كشف پنج مضمون اصلي شرح خواهيم داد: فضاهاي شهري، گروه‌هاي اجتماعي، روابط انساني، مسائل اجتماعي و نگرش‌ها و افكار شهري. در ميان اين مضامين فضاهاي سرخوشانه چون خيابان نقشي كليدي در بازنمايي شهر داشته است و از سويي ديگر فضاهاي رنج چون بيمارستان و تيمارستان نيز صورتي ديگر از شهر را تجسم بخشيدند. اين وجوه دوگانه شهر يعني سرخوشي و رنج در ساير مضامين تكرار شده است و درمجموع فردي كه درگير شهر مي‌شود را در تناقض‌هايي بي‌پايان گرفتار مي‌سازد.

The main question that this paper pursues is how has Tehran been portrayed in the 1960 s through novels? an‎d in general, what are the urban themes and components in the Farsi novels? Regarding the fact that in the given period, Iran is developing from a traditional society into a partially modern nation-state, therefore carrying all of its problems and contradictions .Six urban novels in the 1960 s have been studied using qualitative analysis. The novels presented a dystopian image of the city. In all these novels, the filthy city transforms the innocent into a heartless and brooding man. an‎d at the same time it depicts a face of blase and sad person.we will describe this study by discovering five main themes: Urban spaces, social groups, human relations .social issues and finally, urban thoughts and attitudes. Among these themes, delightful spaces like the street played a key role in representing the Tehran city, and on the other hand, suffering spaces such as the hospital, asylum and psychiatric hospital depicted another form of the city. These dual aspects of the city, euphoria and suffering, have been replicated in other contexts and, in sum, have implicated the individual involved in the city in endless contradictions.