ارزيابي خصوصيات رويشي و پومولوژيك و عملكرد ميوه برخي از ارقام گلابي آسيايي در شرايط اقليمي اروميه

Evaluation of Vegeteative and Pomological Characteristics and Fruit Yield of Some Asian Pear Cultivars under Urmia Climatic Conditions

گلابي آسيايي (Rehd. Pyrus serotina) از نظر شكل، اندازه، رنگ، طعم، بافت و زمان رسيدن با گلابي اروپايي (Pyrus communis L.) تفاوت دارد. اين تحقيق با هدف ارزيابي رشد و عملكرد هشت رقم گلابي آسيايي شامل KS6، KS7، KS8، KS9، KS10، KS12، KS13 و KS14 همراه با دو رقم شاهد شاه‌ميوه و اسپادونا طي هشت سال باغي (1387 تا 1394) در شرايط اقليمي اروميه انجام شد. تجزيه واريانس مركب داده‌ها نشان داد كه ارقام گلابي از نظر صفات رويشي رشد سالانه شاخساره‌ها، ارتفاع درخت، قطر تنه و عرض گسترش تاج درخت و طول، عرض، وزن، سفتي بافت، اسيد قابل تيتر كل، مواد جامد محلول كل و pH ميوه، تعداد ميوه در درخت، عملكرد ميوه درخت و شاخص عملكرد بر سطح مقطع عرضي تنه تفاوت معني‌دار (0/01 > p) وجود داشت. كمترين رشد رويشي براي رقم KS14 مشاهده شد. ارقام گلابي آسيايي نسبت به ارقام شاهد (گلابي اروپايي) از وزن ميوه و مواد جامد محلول كل كمتر داشتند ولي از سفتي بافت ميوه، تعداد ميوه، عملكرد و شاخص عملكرد بر سطح مقطع عرضي تنه بيشتري برخوردار بودند. رقم شاهد شاه‌ميوه با 3/37 كيلوگرم و رقم KS13 با 10/06 كيلوگرم ميوه در درخت به ترتيب داراي كمترين و بيشترين ميانگين عملكرد ميوه در سه سال آخر بودند. بيشترين شاخص عملكرد بر سطح مقطع عرضي تنه مربوط به رقم KS13 بود. در ميان ارقام گلابي آسيايي مي‌توانKS7 وKS10 را بعنوان ارقام زودرس وKS13 ،KS14 را بعنوان ارقام متوسط‌رس با عملكرد ميوه و بازارپسندي بهتر، جهت كشت در اروميه و مناطق داراي شرايط اقليمي مشابه توصيه كرد.

Asian pears (Pyrus serotina Rehd.) are different from European pears in shape, size, color, flavor, texture and ripening time of fruit. This research was conducted to study growth and fruit yield of eight Asian pear cultivars; KS6, KS7, KS8, KS9, KS10, KS12, KS13 and KS14 as well as cv. Shah Miveh and cv. Spadona as control cultivars in Kahriz field station, Urmia, Iran, from 2008 to 2015. Combined analysis of variance revealed significant differences (P≤0.01) among cultivars for vegetative characteristics including annual growth, tree height, trunk diameter and tree canopy, and fruit attributes; fruit length, diameter, weight, firmness, TSS, pH and TA, fruits number per tree, fruit yield per tree, and fruit yield per unit trunk cross-sectional area (TCSA) index. The lowest vegetative growth was observed in KS14 cultivar. Asian cultivars had fruit weight and TSS less, and fruit firmness, fruit number per tree, fruit yield per tree and fruit yield per unit trunk cross-sectional area greater than control cultivars. Cv. Shah Miveh with 3.73 kg and KS13 with 10.06 kg had the lowest and the highest mean fruit yield per tree for last three years. The highest yield per unit trunk cross-sectional area index was observed in KS13. Among Asian pear cultivars; KS7, KS10, as early ripening, and KS13, KS13, as medium ripening with high fruit yield and marketability can be recommened for being grown in Urmia and other regions with similar climatic conditions.