مقايسه سرمايه اجتماعي و رفاه ذهني در بين سالمندان فعال و غيرفعال (با تأكيد بر فعاليت بدني شبكه‌اي)

Comparing Social Capital and Subjective Well-Being between Active and Non-active Elderly People (With an Emphasis on Network-Based Physical Activity)

هدف از اين مطالعه مقايسه سرمايه اجتماعي و رفاه ذهني در بين سالمندان فعال و غيرفعال شهر تهران با تأكيد ويژه بر فعاليت بدني (ورزشي) شبكه‌اي بوده است. چارچوب نظري مطالعه را ديدگاه نظري پاتنام براي سرمايه اجتماعي و ديدگاه نظري داينر براي رفاه ذهني است.اين مطالعه از نوع تحقيقات علّي- مقايسه‌اي پسارويدادي و مقطع عرضي است كه به‌صورت پيمايش اجرا شده است. جامعه آماري سالمندان (مرد و زن) بالاي 60 سال مناطق 22 گانه شهر تهران بودند كه با استفاده از جدول كرجسي مورگان تعداد 305 نفر به‌عنوان نمونه برآورد شدند. نمونه‌گيري به دو روش خوشه‌اي چندمرحله‌اي و در دسترس هدفمند با ابزار پرسشنامه محقق ساخته انجام‌شده است. نتايج نشان داد كه بين سالمندان فعال و غيرفعال در ميزان سرمايه اجتماعي و رفاه ذهني اختلاف معني‌دار وجود دارد. نتايج تحليل واريانس چندمتغيره نيز نشان داد در تمامي مؤلفه‌هاي سرمايه اجتماعي (اعتماد اجتماعي، انسجام اجتماعي و مشاركت اجتماعي) و مؤلفه‌هاي رفاه ذهني (شادكامي، رضايت از زندگي، استحقاق، تأمين ذهني، احساسات، مقايسه نسبي و علايق و پذيرش (احترام) اجتماعي) بين سالمنداني كه به‌صورت شبكه‌اي فعاليت بدني دارند؛ با بقيه سالمندان تفاوت آشكار وجود دارد. اين مطالعه بر فعاليت بدني به‌صورت منظم، سازمان‌يافته، غيررسمي و شبكه محور به‌عنوان منشأ سرمايه اجتماعي پافشاري دارد.

The present study aims to make a comparison between the social capital and subjective well-being in elderly people who lead an active life with those with a non-active one with special emphasis on network-based physical activity. The study is a Casual-comparative cross sectional that implemented with survey method. Research population was over 60 years old elderly people (men and women) in Tehran which 305 person estimated by using Morgan sampling matrix and participated in with both multi stage cluster and Convenience sampling methods and using researchers-made questionnaire. The results of study indicate that there is significant difference between active and non-active elderly people in social capital and subjective well-being. The results of MANOVA showed significant difference between Network-based physical active older people with others in all aspects of social capital (trust, cohesion and participation) and subjective well-being (happiness, life satisfaction, desert, subjective security, emotions, relative comparison, interests and social perception). This study emphasizes on regular, organized and network-based physical activity in older ages.