الگوي دستور نظامي در نيروهاي مسلح جمهوري اسلامي ايران

Principles and codification of patterns of military orders in I.R.Iran armed forces

در مقاله حاضر كه باهدف تبيين مباني و مؤلفه‌هاي الگوي دستور نظامي در سطح نيروهاي مسلح جمهوري اسلامي ايران انجام شده است. سعي بر آن شده تا نقش دستور ازلحاظ مبنا موردبررسي قرار گيرد. دستور در تمامي سازمان‌ها و به‌خصوص در نيروهاي مسلح، نقش به‌سزايي را ايفا مي‌كند. با توجه به اهميت موضوع، تلاش گرديده تا مباني تعيين‌شده، پس از تعيين مدل مفهومي و روايي، توسط خبرگان و هم‌چنين به‌صورت داده‌هاي تحقيقي از طريق پرسش‌نامه، مصاحبه با فرماندهان عالي‌رتبه و جلسات و مطالعات كارگروه خبرگي استخراج گردد. براي تدوين مباني از روش‌هاي توصيفي موردسنجش و براي تحليل داده‌ها از شاخص‌هاي آمار توصيفي، آزمون، تحليل واريانس با نرم‌افزارهاي EXCEL و SPSS19 استفاده شده است. بر اساس نتايج تحقيق مباني در دو مرحله موردبررسي قرارگرفته و با يازده نفر از فرماندهان عالي‌رتبه مصاحبه شده و يافته‌هاي به‌دست‌آمده با روش كيفي تحليل گرديده است. براي اعتباربخشي به مباني تعيين‌شده براي دستورات نظامي و تائيد نتايج از نظرات متخصصان استفاده گرديده. نتايج حاصل حاكي از چهار عامل تعيين‌كننده مباني الگوي دستور نظامي در نيروهاي مسلح ج.ا.ا عبارتند از: 1- شرع 2- عقل 3- قانون 4- مأموريت سازمان كه نقش به سزايي را در دستورهاي نظامي دارند و مورد تائيد قرارگرفته‌اند. درنهايت نتيجه‌ي تحقيق بر اساس مستندات ارزشي نظام جمهوري اسلامي، ازجمله قرآن، احاديث و روايات ائمه (عليه‌السلام) ، فرمايش‌هاي رهبر كبير انقلاب حضرت امام خميني (رحمت‌الله عليه)، فرماندهي معظم كل قوا حضرت امام خامنه‌اي (مدظله‌العالي)، مستندات قانوني، قوانين عادي و آئين‌نامه انضباطي نيروهاي مسلح موردبررسي قرارگرفته و به‌صورت مدل، ارائه گرديده است.

This paper aims to assess fundamental role of an order. Orders are playing a crucial role in any organization, especially in military ones. Based on the importance of this subject, we tried to extract a conceptual framework and related data using opinions of elites, interviews, focus groups and questionnaires. Descriptive methods are applied to codify principles; and descriptive and analytical statistics, especially variance analysis, is applied to analyze data extracted from questionnaires. SPSS 19 and Excel are soft wares used for statistical analysis. Extracted principles are assessed in two steps by interviewing 11 senior commanders and results are analyzed using qualitative methods. Opinions of elites are used to validate these principles. Results show that orders in I.R Iran armed forces are rooted in four determinative factors, namely: 1. Sharia, 2.wisdom, 3. Law, and 4. Organizational Mission. Finally, in conclusions, a model is presented based on valued documents of I.R. Iran, including Quran, Hadith, quotes of Imam Khomeini, orders of I.R. supreme leader, laws, and armed forces disciplinary regulations.