پروبلماتيك ايران: نظريۀ سياستِ هويت در جريان‌هاي فكري معاصر ايران با تمركز بر آراي جواد طباطبايي

A reflection on Iranian problematics : The Theory of Identity Politics in Contemporary Iranian Thoughts : Focusing on the votes of Javad Tabatabai

اين مقاله در تلاش است تا نشان دهد كه چگونه ديدگاه سياست آلماني در مجادلات روشنفكري معاصر ايران، به ويژه منظومۀ فكري جواد طباطبايي چشم‌اندازي را براي تبيين پروبلماتيك ايران يا به عبارتي، بحران هويت ايراني با استفاده از ابزارهاي نظري و مفهومي پديد مي‌آورد. بر اين اساس، مقاله در پي پاسخ به اين سؤال است كه چگونه دانش سياست آلماني در الگوي نظري طباطبايي براي انديشيدن به آنچه او "پروبلماتيك ايران" مي‌نامد مورد استفاده قرار گرفته است؟ نوشتار حاضر بر اين مدعاست كه دانش سياست آلماني از هگل تا اشميت انديشه‌اي مبتني بر حل بحران هويت بر پايۀ ساخت دولت ملي و در عين حال ارائه راهكاري براي برون رفت از بحران‌ها بوده است. بر اساس چنين نگرشي، جواد طباطبايي با تعميم تجربۀ آلمان قرن نوزدهم و بيستم به شرايط كنوني ايران، بحران هويت ايراني را ناشي از نقصان در فهم از ايران و ناكارآمدي ايدئولوژي‌هاي روشنفكري در اين زمينه تلقي كرده و حل اين بحران را در گرو ظهور دولتِ مليِ پايدار مي‌داند. در فلسفه سياست طباطبايي، پروبلماتيك ايران با تأسي از انديشۀ آلماني در قالب دو گزارۀ اصلي ايرانشهري و ضرورت تأسيس دانشگاه ملي تبيين شده است. بر اين اساس، ابتدا به اختصار در اين باب سخن خواهيم گفت كه انديشۀ آلماني چگونه فربه شده و آن گاه در ادامه به ماهيت چنين تأثيرپذيري اشاره مي‌شود . از منظر روش‌شناختي، نوشتار حاضر در چارچوب هرمنوتيك اسكينر و با رويكردي انتقادي و هنجاري تدوين شده است.

This article seeks to show how the viewpoint of German politics in contemporary Iranian intellectual controversies, in particular the intellectual system of Javad Tabatabai, provides a perspective for Iran's problematic explanation, or in other words, the crisis of Iranian identity using theoretical and conceptual tools. Accordingly, the paper seeks to answer the question of how the knowledge of German politics has been used in Tabatabai's theoretical model to think of what he calls "Iranian problematic". The present paper argues that the knowledge of German politics from Hegel to Schmit was based on an idea of identity crisis based on the construction of a national state and at the same time providing a solution to the crisis. Based on such an approach, Javad Tabatabai, with a generalization of the 19th and 20th century German experience to present-day Iran, views the crisis of Iranian identity as a failure to understand Iran and the inadequacy of intellectual ideologies in this regard and to resolve this crisis at the expense of national –stable state. In Tabatabai's philosophy of politics, Iran's problematics is explained by German thought in the form of two main propositions of the Iranian city and the necessity of establishing a national university. On this basis, we will first briefly discuss how German thought faded and then referred to the nature of such influence. methodological point of view, the present paper has been complied Skinner's hermeneutical conceptual possibilities with a critical and normative approach.