بررسي ميزان باقي مانده‌ي برخي آفت كش‌هاي مورد استفاده در خيار گلخانه‌اي استان همدان

An Investigation on Residue Levels of Some Pesticides Used in Green-house Grown Cucumber in Hamedan Province, Iran

همدان يكي از استان‌هاي پيشروي كشور در توليد محصولات گلخانه‌اي به ويژه خيار مي باشد.به منظور كنترل آفات، سمپاشي هاي مكرردر گلخانه ها صورت مي گيرد كه يكي از پيامد هاي آن نگراني هاي ناشي از باقي مانده‌ي آفت كش ها در اين محصولات است. در اين مطالعه ميزان باقي مانده‌ي نه آفت كش (كلروپيريفوس، ايميداكلوپرايد، ديكلرووس، مالاتيون، ديازينون، پيريميكارب، تتراديفون، بروموپروپيلات و متالاكسيل) در 39 نمونه‌ي خيار گلخانه اي جمع آوري شده از سطح استان همدان با روش كروماتوگرافي گازي طيف سنجي جرمي و روش كروماتوگرافي مايع تعيين گرديد. نتايج نشان داد كه همه‌ي نمونه ها حداقل به يكي از آفت كش‌هاي مورد بررسي آلودگي داشتند. در 37.5 درصد نمونه ها ميزان باقي مانده بالاتر از مرز بيشينه مانده بود. باقي مانده‌ي آفت كش‌هاي بروموپروپيلات، تتراديفون و پيريميكارب در هيچ يك از نمونه‌ها بالاتر از حداكثرحد مجاز نبود. ميانگين باقي مانده‌ي آفت كش‌هاي ديازينون، كلرپيريفوس، ديكلرووس و مالاتيون در خيار گلخانه‌اي استان همدان بالاتر از بيشينه مانده و به ترتيب 9.54، 4.84، 3.74 و1.93برابر حد مجاز آنها بود. اين نخستين گزارش از وضعيت باقي مانده‌ي آفت كش‌ها در محصولات كشاورزي استان همدان مي باشد.

Hamedan is one of the pioneer provinces of Iran in the cultivation of green-house grown crops, especially cucumber. Frequent pesticide applications to control the pests in greenhouses have raised public anxiety concerning the pesticide residue in green-house products. The present report is the results of an investigation done on pesticide residue levels in green-house grown cucumber in Hamedan province. In this study 39 cucumber samples were collected from green-houses across the province. The residue levels of nine pesticides (dichlorvos, malathion, diazinon, pirimicarb, chlorpyrifos, imidacloprid, bromopropylate, tetradifon and metalaxyl) in each sample were determined, using Gas Chromatography-Mass Spectrometry (GC-MS) or High Performance Liquid Chromatography (HPLC) analytical methods. The results indicated that no sample was completely free of residues of all tested pesticides. In 37.5% of the samples, the pesticide residue levels were higher than the maximum residue levels (MRLs). The residues of bromopropylate, tetradifon and pirimicarb were not higher than the MRLs in any sample. The average residues of diazinon, chlorpyrifos, dichlorvos and malathion in the samples were higher than their corresponding MRLs. The ratios of the mean residue to MRL (mean/MRL) for these four pesticides were 9.54, 4.84, 3.74 and 1.93, respectively. This is the first report on pesticide residue levels in green-house grown cucumber in Hamedan province.