آيا رشتۀتاريخ در ايران با بحران روبه‌رو است؟

Is discipline of History in Crisis situation in Iran

چندي است كه در رشته‌‌هاي گوناگون علوم انساني از «وضعيت بحراني» سخن گفته مي‌‌شود. در دانش تاريخ نيز بحث‌‌هاي مشابهي مطرح شده و از ضرورت تغيير و اصلاحات سخن گفته شده است. بنابراين، مسئله اين است كه آيا اكنون در رشتۀ تاريخ با بحران مواجهيم، اگر مواجهيم اين بحران در كدام ساحت‌‌ها بروز يافته است؟ در پاسخ به اين مسئله، نگارنده كوشيده است با تأملي در مفهوم بحران و تعريف آن، ابتدا وضعيت بحراني را شرح دهد و سپس وضعيت بحران در علم و به‌طور مشخص علم تاريخ را بررسي كند. اين مقاله بحران را چونان وضعيتي وخيم و بسيار خطرناك دانسته كه علم جاري را ناتوان كرده است. مقاله براي تحليل وضعيت بحراني در دانش تاريخ، اين دانش را سيستم يا مجموعه‌اي نظام‌‌واره نگريسته است كه اجزا و عناصر گوناگوني دارد. طبعاً برخي از اجزاي اين سيستم نقشي بسيار كليدي در سرشت و ساختار سيستم ايفا مي‌‌كنند و برخي ديگر نقشي فرعي و غيرساختاري. مقاله سرانجام نتيجه مي‌‌گيرد كه هرچند اختلال و كژكاركردي در همۀ اجزاي اين سيستم بروز يافته، تنها در برخي از جنبه‌‌هاي آن وضعيت بحراني رخ داده است. بنابراين، اين رشته در «مسير بحران» قرار گرفته و هنوز دستخوش بحران سيستمي يا فراگير نشده است.

For a long time, the "critical situation" has been spoken in various humanities disciplines. Similar issues have arisen in the History of discipline, and the need for change and reform has been spoken. So, the problem is: Do we now face the crisis in the discipline of History? If we encounter the crisis, it rises in which areas? In response to this question, we tried to explain the critical situation first with a reflection on the crisis concept and its definition, and then examine the state of the crisis in science, particularly the science of History. This article looks at the crisis as a severe and extreme condition that has crippled current science. Analyze the critical situation in History as a discipline; the paper looked at this knowledge as a system or a collection of systems with different components and elements. Naturally, some of this system's components are essential and structural, and others are subordinate and non-structural. The paper finally concludes that although disruption and dysfunction have appeared in all system components, a critical situation has occurred only in some aspects of this situation. Therefore, this field is located in a "crisis path" and has not yet undergone a comprehensive crisis.