بررسي جرم شناختي عصر قاجاريه در بستر تاريخ اجتماعي

criminological review of qajarie

عصر قاجار به عنوان يكي از دوره هاي پرفراز و نشيب مورد توجه پژوهشگران بسياري در حوزه هاي مختلف علوم انساني است. با اين وجود، در حوزه جرم شناسي پرداختن به اين دوره مغفول مانده است. مسئله در اين مقاله بررسي عوامل زمينه ساز وقوع جرم در اين دوره است. اين بررسي توصيفي- تحليلي كه بر مبناي مندرجات منابع دست اول تاريخي و تحقيقات معتبر صورت گرفته، گوياي آن است كه زمينه‌ها و عوامل برگرفته از ساختار سياسي-اجتماعي ايران عهد قاجاريه چون حكومت خودكامه و خويشاوندسالاري، منجر به ايجاد پديده هايي مانند جامعه طبقاتي، فقدان امنيت، مهاجرت، نبود قانون دايمي و لازم‌الاجرا، فساد حكومتي ، نظامي، قضايي و فرهنگي شده است. اين پديده ها به موازات رخ دادهاي اين دوره ، منجر به پيدايي و گسترش تنگناهايي چون افزايش فقر، بيكاري،مهاجرت، از رونق افتادن كشاورزي و توليدات داخلي و سنتي شده است.از منظر جرم شناسي، اين پديده ها و تنگناها در فراهم سازي و سرعت بخشيدن به ايجاد زمينه هاي ارتكاب جرم و بروز رفتارهاي نابهنجار در عهد قاجاريه اثرگذار بوده است.

Qajar’s vicissitudinous era is getting many researchers attention in various fields of humanities. However, in the field of criminological studies this period has been neglected. The issue of this article is to study the underlying factors of the occurrence of crime in this era. This descriptive-analytical study based on the contents of first-hand historical sources have shown that the factors are derived from the socio-political structure of Iran in this period such as authoritarian rule and kingship, leading to phenomena of societal class, lack of security, migration, lack of enforceable law and, governmental, military, judicial and cultural corruption. The occurrence of these phenomena lead to increasing of poverty, unemployment, migration and thin agriculture and domestic and traditional production. According to criminological theories, these phenomena and bottlenecks provide and accelerate the causal roots of the occurrence of crime in the Qajar era.