راهبردهاي توسعه منطقه اي با تأكيد بر تقويت ارتباطات فضاهاي پيراشهري مورد: شهرستان رشت

Regional Development Strategy with an Emphasis on Urban Peripheral Communication Reinforce Case: Rasht

استراتژي توسعه منطقه‌اي (RDS) به‌عنوان يكي از آخرين دستاوردهاي جامعه علمي، براي دستيابي به توسعه و تعادل منطقه‌اي بوده است. هدف اين پژوهش، تدوين RDSبراي شهرستان رشت با تأكيد بر ارتقاي تعاملات و روابط پيراشهري بوده است چراكه اين شهرستان از ابتداي شكل‌گيري، شرايط منحصربه‌فردي را به نسبت به شهرهاي پيراموني خويش تجربه نموده و گرايشي روزافزون به تمركزگرايي داشته است. بنابراين ضرورت به‌كارگيري راهبردي كه درصدد ارتقاي ارتباطات فضاهاي پيراشهري باشد و تنها معطوف به خود –بدون توجه به ارتباطات و روابط پيراموني-نباشد، ضروري مي‌نمايد. درواقع پيشبرد اهداف RDS محدود به يك منطقه‌ي مشخص نمي‌شود و توجه به روابط متقابل و چند سويه كه از اصول اوليه‌ي آن است، سبب مي‌شود ضمن پوشش دادن نواحي پيراموني و درگير نمودن آن‌ها در فرآيند توسعه، توسعه‌اي هدفمند و همه‌جانبه صورت گيرد. بدين منظور در پژوهش حاضر جهت تدوين الگوي استراتژي توسعه‌ي منطقه‌اي با روش دلفي از 30 كارشناس منتخب و خبره در سطح كشور و استان استفاده گرديد. پس‌ازاين مرحله، ماتريس‌هاي سوات، ارزيابي موقعيت استراتژيك و اقدام، انتخاب استراتژي اصلي تهيه و با استفاده از مدل ماتريس برنامه‌ريزي استراتژيك كمي به تدوين اولويت‌هاي راهبردي توسعه منطقه پرداخته شد. نتايج پژوهش نشان داد در شرايط فعلي تمركزگرايي شديد و سرريز شدن بخش قابل‌توجهي از جمعيت، منابع و امكانات در شهرستان رشت اتفاق افتاده است. پيامد شرايط موجود، بار مسئوليت بالاي شهرستان و عدم رقابت‌پذيري ساير مناطق شهرستان رشت و درنتيجه عدم تعامل قابل‌قبول بين فضاهاي پيراشهري بوده است.

Regional Development Strategy is one of the latest achievements of scientific community in achieving regional development and stability. The aim of this study is formulation the pattern of Regional Development Strategy (RDS) for the city of Rasht. Because this city experienced unique conditions in proportion to the surrounding cities and had an increasing tendency to the centralization. Internal and external strengths and weaknesses of Rasht City was identified based on studying the upstream documents and expert opinions with SWAT model also with using Quantitative Strategic Planning Matrix(QSPM) and has investigated to the strategic priority for regional development. Research results indicate that Rasht city faces uneven development in the province that effects on competitiveness reduction of other regions and the strategy of “Infrastructure development and enhance the competitiveness of tourism, manufacturing industries and agriculture” has received the highest score. Results showed that using power and capacity of all regions and enhancing their competitiveness can decrease centralization and enforcing regional role of regional mother Rasht city. Promoting national and international role and assignment some roles to the lower levels not only shaping balanced regional development and spatial balance, but also will lead to reduce poverty, inequality and increase the capacity of environs partnership