پديد آورندگان :
ميري، علي اصغر دانشگاه گنبد كاووس - گروه توليدات گياهي , اورسجي، زينب دانشگاه گنبد كاووس - گروه توليدات گياهي , غلامعلي پور علمداري، ابراهيم دانشگاه گنبد كاووس - گروه توليدات گياهي , نخزري مقدم، علي دانشگاه گنبد كاووس - گروه توليدات گياهي
كليدواژه :
بنتازون , ايمازتاپير , غلاف , عملكرد
چكيده فارسي :
سابقه و هدف: علف‌هاي هرز، خطر جدي در مزارع نخودفرنگي هستند و توليد اين محصول را كاهش مي‌دهند. گياه نخودفرنگي به سبب رشد آهسته اوليه و اندازه كوچك، قدرت رقابت كمي دارد و علف هاي هرز سبب كاهش زياد عملكرد آن مي شوند. به دليل هزينه هاي زياد كارگري حاصل از وجين دستي، كشاورزان به‌سوي استفاده از گزينه‌هاي جايگزين ارزان‌تر و آسان‌تر مانند كنترل شيميايي سوق پيدا ميكنند. هدف از اجراي اين آزمايش بررسي ميزان تحمل رقم هاي نخودفرنگي شامل شمشيري، پفكي و دو منظوره به علفكشهاي بكار برده شده و همينطور ارزيابي مقدار عملكرد آنها تحت تأثير تيمارهاي مديريتي متفاوت بود. مواد و روشها: آزمايش به‌صورت فاكتوريل در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي با سه تكرار اجرا شد. عامل اول روش مديريت علف هاي هرز شامل مقدار توصيه شده علفكشهاي تريفلورالين (EC 45%) به‌ميزان دو ليتر در هكتار به صورت پيش‌كاشت، ايمازتاپير (SL 10%) بهمقدار 0/7 ليتر در هكتار به روش پس‌رويشي، مخلوط دو علفكش بنتازون (SL 48%) با دز دو ليتر در هكتار و هالوكسي فوپ آر متيل (EC 8/10%) با دز يك ليتر در هكتار و كاربرد دو علفكش هالوكسي فوپ آر متيل و بنتازون به‌صورت مجزا به فاصله‌ي يك هفته از يكديگر با دزهاي ذكر شده در بالا، وجين دستي و عدم وجين و عامل دوم ارقام نخودفرنگي شامل پفكي، دومنظوره و شمشيري بود. در انتهاي فصل رشد، 10 بوته نخودفرنگي از هر كرت انتخاب و تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در غلاف، تعداد دانه در بوته، وزن غلاف سبز در بوته، وزن 100 دانه و عملكرد غلاف تر اندازه‌گيري شد. براي تعيين عملكرد دانه، مابقي كرت برداشت و به هكتار تعميم داده شد. قبل از تجزيه آماري، داده‌هاي غير نرمال در نرم‌افزار Minitab به روش Box-Cox نرمال شدند و سپس توسط نرم‌افزار SAS مورد تجزيه آماري قرار گرفتند. مقايسه ميانگين داده‌ها توسط آزمون LSD انجام و شكلها در نرم‌افزار اكسل رسم شدند.
يافته ها: نتايج نشان داد كه در رقم دومنظوره، بيشترين تعداد غلاف در بوته از تيمارهاي وجين و تريفلورالين بدست آمد و كمترين آنها از تيمارهاي مصرف جداگانه بنتازون و هالوكسي‌فوپ آر متيل گزارش شد در همين رقم، بيشترين مقادير صفت هاي مورد بررسي شامل تعداد دانه در غلاف، تعداد دانه در بوته، وزن غلاف سبز و وزن 100 دانه نيز از تيمار هاي وجين و تريفلورالين و كمترين مقادير اين صفات از تيمارهاي مصرف جداگانه بنتازون و هالوكسي‌فوپ آر متيل حاصل شد. بيشترين مقادير مربوط به صفات تعداد غلاف در بوته و تعداد دانه در بوته در رقم پفكي از تيمار وجين حاصل شد. و بيشترين مقدار وزن سبز غلاف در رقم پفكي، از تيمارهاي وجين و مصرف جداگانه بنتازون و هالوكسي‌فوپ آر متيل حاصل شد. در حاليكه وزن 100 دانه در اين رقم، تحت تاثير هيچكدام از روشهاي مديريتي قرار نگرفت. در رقم شمشيري بيشترين مقدار تعداد غلاف در بوته، وزن سبز غلاف و وزن 100 دانه از تيمار پرسوئيت حاصل شد و تعداد دانه در بوته در تيمار وجين بيشترين ميزان را نشان داد. نتيجه گيري: با توجه به نتايج حاصل از اين پژوهش به نظر مي رسد كه تيمار مديريتي تريفلورالين در رقم دو منظوره بهتر از بقيه رقم ها در كنترل علف هاي هرز اثر داشته و اثر نامطلوب كمتري هم روي اين رقم نسبت به بقيه بجا گذاشته است. در رقم پفكي، كاربرد علف كش تريفلورالين، باعث بد سبزي شد و دوباره زمين در كرت هاي مربوط به اين تيمار واكاري شد. در مجموع رقم پفكي، نسبت به دو رقم ديگر حساسيت بيشتري به علف كش ها نشان داد و در بيشتر موارد، تيمار وجين نسبت به تيمارهاي شيميايي مورد استفاده نتيجه بهتري نشان داد. در رقم شمشيري، كارايي علفكش پرسوئيت از تريفلورالين بيشتر بود به نحوي كه همواره در اين تيمار، صفت هاي مورد اندازه گيري بيشتر از بقيه تيمارهاي شيميايي بودند.
چكيده لاتين :
Background and objectives: Weeds are a serious threat to peas and reduce the amount of its production. Pea plants due to slow growth and small size, has little competitive power and weeds can highly reduce its yield. Farmers are pushing for cheaper and easier alternatives, such as chemical control, because of the high cost of manual weeding. The purpose of this experiment was to investigate the tolerance of peas varieties including Shamshiri, Pofaki and Do-manzooreh against herbicides used in these fields as well as evaluation of their yield under different weed management treatments.
Materials and methods: The experiment was conducted as factorial in a randomized complete block design with three replications in Kalaleh, Iran. The first factor was the weed management method, including the recommended dose of Trifluralin herbicides (2 L.ha-1, preplant), Imazthapyr (0.7 L.ha-1, post emergence), a mixture of two Bentazone (2 L.ha-1) and Haloxyfop-r-methyl (1 L.ha-1) and the application of Haloxyfop-r-methyl and Bentazon separately at intervals of one week with of the above doses, weeding and weedy, and the second factor was cultivars of peas including Shamshiri, Pofaki and Do-manzooreh. At the end of the growing season, 10 peas were selected from each plot, and number of pods per plant, number of seeds per pod, number of seeds per plant, green pod per plant, 100 seed weight and pod yield were measured. To determine the grain yield, the rest of the plot was harvested and generalized to the hectare. After normalizing the data in Minitab software they were analyzed by SAS software. The comparison of the mean of the data was done by the LSD test and the shapes were drawn in the Excel software.
Results: The results showed that the highest number of pods per plant was obtained from Weed and Trifluralin treatments in the Domezorah cultivar, and the least of them were isolated from individual treatments of Bentazone and Haloxyfopromethylene. In the same cultivar, the highest values of the traits included the number of grains in pods, number of seeds per plant, green pod weight and 100 seed weight were recorded from weeding and Trifluralin treatments and the lowest values of these traits were obtained from separate treatments of Bentazone and Haloxyfop r methylene. The highest values related to the number of pods per plant and the number of seeds per plant were obtained from weeding treatment at cultivar Pofaki. The highest green weight of pod in Pofaki cultivar was obtained from weeding treatments and separate consumption of Bentazone and Haloxyfop-r-methylene. While the weight of 100 seeds in this cultivar was not affected by any management practices.In Shamshiri cultivar, the highest number of pods per plant, pod weight and 100 seed weight was obtained from Persuit treatment and the number of seeds per plant was highest in weed treatment.
Conclusion: Regarding the results of this study, it seems that the management of Trifluralin in Do-manzooreh cultivar has a better effect on weed control than the rest of the cultivars, while at the same time it has less adverse effects on this cultivar. In Pofaki cultivar, application of Trifluralin herbicide caused poor emergence of peas. Totally, Pofaki cultivar showed more susceptibility to herbicides than other two cultivars and in most cases, Weeding treatments showed better results than chemical treatments at this cultivar. In Shamshiri cultivar, the effectiveness of Persuit herbicide was higher than that of Trifluralin, so that the traits measured in this treatment were always more than other chemical practices.
