ديپلماسي عمومي‌ و سياست همسايگي جمهوري اسلامي ايران در روابط باجمهوري آذربايجان؛ ظرفيت‌ها، موانع و راهكاره

Public Diplomacy and Neighbourhood Policy of the Islamic Republic of Iran in Relations with the Republic of Azerbaijan; Capacities, Obstacles and Solutions

ديپلماسي عمومي در دنياي كنوني ابزار كارآمد سياست خارجي است اين وجه از ديپلماسي با برخورداري از گسترده‌ترين مخاطبان، از نخبگان حكومتي تا عموم مردم، از اهميت فزاينده‌اي برخوردار شده است. جمهوري اسلامي ايران در سال‌هاي اخير ابتكاري را تحت عنوان سياست همسايگي در پيش گرفته است كه ارتقاي وجهه ايران و همراه ساختن افكار عمومي كشورهاي پيرامون يكي از پيش‌شرط‌هاي موفقيت سياست همسايگي است و در مقابل، اين سياست نيز زمينه‌ساز ارتقاي اعتبار و وجهه ايران در نگاه مردم كشورهاي همسايه است. با توجه به پيچيدگي‌ و اهميت مناسبات قفقازي براي جمهوري اسلامي ايران، قفقاز جنوبي و به‌ويژه جمهوري آذربايجان از اولويت‌هاي كاربست ديپلماسي عمومي ايران و پيشبرد سياست همسايگي است. سئوال اصلي اين پژوهش بدين‌صورت مطرح مي‌شود كه ظرفيت‌ها و راهكارهاي ايران در استفاده از ابزار ديپلماسي عمومي و ارتقاي نقش‌آفريني آن در روابطش با جمهوري آذربايجان چيست و موانع اصلي به‌كارگيري موفق اين ابزار در سياست خارجي ايران در قبال اين كشور تاكنون چه مواردي بوده است؟ فرضيه مقاله اين است كه با وجود برخورداري ايران از ظرفيت‌هاي چشمگير، موانعي از موفقيت ديپلماسي عمومي تهران در قبال باكو جلوگيري كرده‌اند. در اين پژوهش ضمن معرفي ظرفيت‌ها، موانع كاربست موفق ديپلماسي عمومي ايران در جمهوري آذربايجان ذيل سه عنوان مورد مطالعه قرار گرفته و راهكارهاي پيشنهادي براي كاهش نقش منفي اين موانع ذيل پنج محور ارائه شده است.

Nowadays public diplomacy is one of the effective tools of foreign policy. This aspect of diplomacy with its wide range of audience from the ruling elite to the general public is becoming increasingly important. Improving Iran's image and attracting the public opinion of the neighbouring nations is one of the preconditions of a successful neighbourhood policy. On the other hand, this policy also paves the way for promoting Iran's credibility and reputation in the eyes of the people of neighbouring countries. Given the complexity and importance of Iran's Caucasian relations, the South Caucasus region and especially the Republic of Azerbaijan are extremely relevant for Iran's public diplomacy and the neighbourhood policy. This study investigates the capacities and tools which Iran can use to conduct its public diplomacy and bolster its relations with the Republic of Azerbaijan. The authors also address the main obstacles to the successful implementation of Iran's public diplomacy towards republic of Azerbaijan. This study holds that "Iran has not been able to implement a successful foreign policy towards Baku despite its significant capabilities." In this essay, in addition to the capacities and the obstacles to the success of Iran's public diplomacy in the Republic of Azerbaijan, some solutions to mitigate these obstacles have been presented.