تأثير آموزش همتا بر خود مراقبتي مبتني بر عوارض گوارشي در بيماران مبتلا به سرطان مراجعه‌كننده به بيمارستان‌هاي امام خميني و اميد اروميه در سال 1397-1398

THE EFFECT OF PEER EDUCATION ON GASTROINTESTINAL COMPLICATIONS-BASED SELF-CARE IN PATIENTS WITH CANCER REFERRED TO IMAM KHOMEINI an‎d OMID HOSPITALS OF URMIA IN 2018-2019

پيش‌زمينه و هدف: سرطان دومين علت مرگ در ايالات‌متحده و سومين علت مرگ در ايران است. اين مطالعه باهدف تعيين تأثير آموزش همتا بر خود مراقبتي مبتني بر عوارض گوارشي در بيماران مبتلا به سرطان انجام شد. مواد و روش كار: مطالعه حاضر از نوع كارآزمايي باليني است. كه با مشاركت 80 نفر از بيماران مبتلا به سرطان به روش نمونه­ گيري در دسترس و با تخصيص تصادفي نمونه­ ها در دو گروه آزمون و كنترل (در هر گروه 40 نفر) انجام شده است. به افراد گروه مداخله، علاوه بر آموزش ­هاي رايج مركز، توسط فرد همتا آموزش ­هاي خودمراقبتي در زمينه عوارض و نحوه مديريت عوارض ارائه گرديد. گروه كنترل فقط آموزش ­هاي روتين مركز يعني آموزش توسط پزشك و پرستار بيمارستان و آموزش از طريق پوسترها و پمفلت­ هاي موجود در مركز را دريافت نمودند. ابزار جم ع­آوري اطلاعات پرسش­نامه مديريت عوارض شيمي ­درماني بود. جمع­ آوري اطلاعات در بدو ورود به مطالعه و در طول اولين دوره شيمي­ درماني صورت گرفت. درنهايت داده ­ها توسط آزمون ­هاي آماري توصيفي و استنباطي و نرم‌افزار spss نسخه 16 مورد تجزيه‌وتحليل قرار گرفتند. يافته ها: پس از مداخله، بين دو گروه ازنظر ميانگين نمره شدت عوارض گوارشي ناشي از شيمي­درماني اختلاف معني­داري وجود داشت و ميانگين نمره گروه مداخله پايين‌تر بود (كاي اسكوئر، p<0.05). ميانگين نمره اثربخشي رفتارهاي خودمراقبتي پس از مداخله نيز بين دو گروه تفاوت معني­داري را نشان داد و ميانگين نمره گروه مداخله بالاتر بود (تي مستقل، p<0.05). بحث و نتيجه‌گيري: آموزش توسط همتا باعث ارتقاء رفتارهاي مديريت عوارض شيمي ­درماني مي ­شود، لذا استفاده از اين روش آموزشي براي بيماران سرطاني تحت شيمي­ درماني در كنار ساير روش ­هاي آموزشي پيشنهاد مي­ شود.

Background & Aims Cancer is the second leading cause of death in the United States and the third leading cause of death in Iran. The aim of this study was to determine the effect of peer-to-peer self-care training based on gastrointestinal complications in cancer patients. Materials & Methods The present study is a clinical trial. This was done with the participation of 80 cancer patients using the available sampling method and random sampling in two groups of tests and controls (40 people in each group). In addition to the usual training of the center, the members of the intervention group were provided with self-care training in the field of tolls and how to manage tolls. The control group received only routine training from the center, ie training by a physician and a hospital nurse, and training through posters and pamphlets at the center. The data collection tool was a questionnaire for the management of chemotherapy complications. Data were collected at the beginning of the study and during the first course of chemotherapy. Finally, the data were analyzed by descriptive and inferential statistical tests and SPSS software version 16. Results After the intervention, there was a significant difference between the two groups in terms of the mean score of gastrointestinal complications due to chemotherapy and treatment, and the mean score of the intervention group was lower (Kay Square, p <0.05). The mean score of self-care behavior after intervention also showed a significant difference between the two groups and the mean score of the intervention group was higher (independent t, p <0.05). Discussion and Conclusion Peer-to-peer training promotes behavioral management of chemotherapy, so the use of this training method is recommended for cancer patients undergoing chemotherapy along with other training methods.