انديشه اجتماعي ضمان و مسئوليّت اجتماعي در فقه اماميه و اهل سنت

Social Thought and Social Responsibility in Imamiyah and Sunni Jurisprudence

فقه اسلامي عهده دار استنباط احكام الهي و پاسخگويي به نيازهاي بشري در زمينه قوانين و مقررات فردي و اجتماعي است كه در مبحث حقوق عمومي تكاليف فرد در برابر اجتماع، و همچنين ساختار مناسب اين روابط، را مشخص مي‌سازد و قواعدي چون لاضرر، اتلاف، تسبيب و مباشرت و ... را به ياد مي‌آورد. ضمان از جمله مهم‌ترين و بحث انگيزترين مباحث علم حقوق است. مهم‌ترين، از اين جهت كه بيشتر مبتلا به است و بحث انگيزترين، به اين خاطر كه علي‌رغم گستردگي نظرات و نوشته‌ها در اين باب، هنور اختلافات باقي است. انديشه اجتماعي ضمان تأسيس عرفي و نهادي شناخته شده در جوامع بشري بوده است و منشاء آن، احترام به اموال، حقوقي و ديگر مواردي است كه ضمان در آنها ملحوظ مي‌گردد و به همين لحاظ در كليه اديان و مكتب‌هاي حقوقي، اصل كلي ضمان به رغم اختلاف در اسباب موجبات آن به رسميت شناخته شده و مشروع و اثبات گرديده است. بنابراين ريشه تاسيس عرفي ضمان را بايد در مقوله مالكيت و ساير حقوق فردي و اجتماعي جستجو كرد كه به موجب مصلحت اجتماعي و عدالت مورد قبول انسان‌ها در همه ادوار تاريخي قرار گرفته است. كه ثمره نهاد اجتماعي ضمان مولود نظم، امنيت و عدالت اجتماعي است. همچنين تخصّصي كردن انواع مسئوليّت، نگرش نويني در علم حقوق به شمار مي‌رود. اساساً هدف اصلي در تحميل انواع مسئوليّت‌ها جبران زيان متضّرر اعم از فرد يا جامعه است و شاخه‌هاي تخصصي مسئوليّت، امكان اين جبران را به بهترين شكل فراهم مي‌كند. يكي از انواع مسئوليّت كه به شكل جديدي در حال شكل‌گيري و گسترش مي باشد مسئوليّت اجتماعي است. اين نوع از مسئوليّت در اثر نقض تعّهدات اجتماعي پديد مي‌آيد و با ساير انواع ديگر مسئوليّت، به ويژه مسئوليّت مدني و كيفري داراي نقاط اشتراك فراواني است.

Islamic jurisprudence is responsible for understanding divine laws and responding to human needs in the context of individual and social laws and regulations that specify the general rights of individuals to the community, as well as the proper structure of these relationships, and rules such as law, loss, discipline. and he remembers your stewardship ... Guarantees are among the most important and controversial topics in the field of law. Most importantly, because it is the most afflicted, and most controversial, in spite of the wide range of opinions and writings on this subject, there are still disagreements. Social thought has been a well-known customary and institutional founding of human societies and its origin is respect for the property, rights, and other matters in which the guarantor is concerned, and thus in all religions and law schools, the general principle of the guarantor notwithstanding. It has been recognized and legitimized and proven in the toys. Therefore, the root of the customary establishment of the guarantee must be traced back to property and other individual and social rights that have been accepted by human beings in all historical periods for the sake of social interest and justice. The product of social institution is the guarantee of social order, security and justice. Assigning a variety of responsibilities is also a new approach to the science of law.