بررسي عوامل تاثيرگذار در تبديل فضاي اجتماعي به المان و نشانه شهري از منظر هويت و خاطره جمعي در شهر شيراز (نمونه موردي: ارگ كريم خاني و دروازه قرآن)

Investigating the Influencing Factors in the Conversion of Social Space to Element and Urban Symbol from the perspective of identity and collective memories in Shiraz

شهر بي خاطره شهري است كه با پديده بحران هويت مواجه مي باشد. وقايع در شهر خاطرات را مي سازند و براي ايجاد آنها نياز به فضا دارند. فضاهاي خاطره ساز كه قبلا در شهرهاي ما وجود داشتند تنزل كيفيت يافته اند. از اين رو با كاهش بسترهاي مناسب براي شكل گيري خاطرات جمعي در شهرهاي امروز مواجه شده و معدود فضاهايي از گذشته وجود دارند كه با تغيير كاربري به مرور زمان تبديل به نشانه هاي شهري شده اند تا خاطرات جمعي شهرها را حفظ مي كنند. از اين رو تحقيق حاضر در پي اثبات اين است كه المان هاي شهري مي توانند با بكار گيري فاكتورهاي موثر در طراحي تبديل به نشانه هاي شهري شوند و نقش موثري در شكل گيري و ثبت خاطرات جمعي داشته باشند. اين پژوهش با استفاده از منابع موجود به بررسي چند نمونه فضاي شهري شهر شيراز كه تبديل به نشانه هاي شهري خوب با رويكرد خاطره پذيري شده اند، پرداخت. همچنين نشان مي دهد فضاهايي هستند كه به هويت بخشي شهرها كمك مي كنند و با وجود كاربري متفاوتشان تبديل به يك المان و نشانه شهري خوب شده اند و خاطرات جمعي شهرها را زنده نگه مي دارند. در اينجا ابتدا مفهوم فضاي اجتماعي بيان مي شود، پس از آن هويت و فضاي شهري مطرح مي گردد. سپس المان شهري و اهميت و نقش آن مورد بررسي قرار مي گيرد. بعد از آن مفهوم خاطره جمعي، خاطره تاريخي و نشانه شهري بيان مي گردد و دو بناي ارگ كريم خان در محور زنديه شيراز و دروازه قرآن در ورودي شمال شرقي شيراز مورد بررسي قرار مي گيرند. در نهايت يك پرسشنامه تهيه گرديد و پس از پخش آن در اين دو محل، جمع آوري شد. در آخر نيز داده ها و اطلاعات به دست آمده در نرم افزار spss قرار گرفت و نتايج مطلوبي حاصل گرديد.

The city is a memory less city that faces the phenomenon of identity crisis. Events in the city make memories and they need space to create them. The memorabilia spaces already existed in our cities have been degraded. Hence, there are fewer areas for the formation of collective memories in today's cities and there are few spaces from the past that have become urban signs by changing their usage over time. Therefore, the present research seeks to prove that urban elements can become urban signs by using effective design factors. This research, using available resources, explores several examples of urban space in Shiraz, which have become good urban symbols with a memorable approach. It also shows the spaces that help the city's identity, and, despite their various uses, have become a good city element and symbol of urban memories.