مطالعة ويژگي‌هاي عناصر برنامه درسي در مدارس دورة ابتدايي عشايري

The Study of Characteristics of the Curriculum Elements in Elementary Tribes schools

اين پژوهش با هدف مطالعة ويژگي‌هاي عناصر برنامه درسي در مدارس عشايري، از منظر معلمان ابتدايي، انجام شد. مطالعه حاضر در سال تحصيلي 98-1397 با رويكرد كيفي، از نوع تحليل محتواي كيفي هدايت شده با نمونه‌گيري هدفمند و از طريق مصاحبة عميق نيمه‌ساختاريافته با 15 نفر از معلمان شاغل در مدارس عشايري انجام گرفت. تجزيه‌وتحليل متن مصاحبه‌ها به‌صورت دستي و همزمان با جمع‌آوري داده‌ها انجام شد. اعتمادپذيري يافته‌ها با استفاده از غوطه‌وري و مطالعه مكرر و بازنگري توسط مشاركت‌كنندگان و خبرگان به دست آمد. با استناد به عناصر برنامة درسي پيشنهادي Maleki (2015)، هفت عنصر در اين پژوهش مورد مطالعه قرار گرفت. ويژگي‌هاي عناصر برنامه درسي عشايري با طبقه‌هاي اصلي شامل هدف (هدف از تحصيل اكتفا به سوادآموزي در حد ابتدايي)، محتوا (محتواي نظام متمركز؛ چالشي براي دانش‌آموزان و معلمان عشايري)، مواد آموزشي (كمبود امكانات و ملزومات آموزشي)، راهبردهاي ياددهي- يادگيري (چالش‌هاي پيش روي راهبردهاي ياددهي- يادگيري؛ نقش چندگانة حرفه‌اي معلم)، زمان (غيبت‌هاي غيرموجه زياد و از دست رفتن زمان)، فضا (نبود تعامل بين خانه و مدرسه؛ مشكلات فضاي فيزيكي مدرسه)، ارزشيابي (موانع ارزشيابي توصيفي - كيفي)، از داده‌ها استخراج شد. نتايج حاصل نشان داد، علي‌رغم تأكيد اسناد بالادستي و اساسنامه‌هاي آموزش‌وپرورش، مبني بر منطبق كردن برنامه‌هاي درسي با بستر زندگي عشايري، اين مهم اتفاق نيفتاده است؛ لذا اقدامات عملي از سوي متصديان امر ضرورت دارد.

This study aimed to describe the characteristics of curriculum elements in Tribes schools from the perspective of elementary teachers. The present study was conducted in the academic year of 2018-2019 with guided qualitative content analysis, with purposeful sampling and in-depth semi-structured interview with 15 teachers of Tribes schools. The analysis of the interviews was done manually and simultaneously with data collection. The reliability of the findings was done by immersion and repeated study and review and revise by participants and experts. Based on the elements of the proposed curriculum Maleki (2015), seven elements in this study were studied. Characteristics of Tribes curriculum elements with main categories include goal (goal of study: literacy only at elementary level), content (prescribed content by Centralized education system, challenges for Tribes students and teachers), instructional materials (shortage of instructional facilities and requirements), Teaching-learning strategies (the challenges of teaching-learning strategies; the multifaceted role of teacher), time (truancy and wasting time), space (lack of interaction between home and school; School physical space issues, evaluation (barriers to descriptive-qualitative evaluation) were extracted from the data. The results showed that this was not the case despite the emphasis on Legal documents and education statutes to adapt curricula to the context of Tribes life, so actions are needed from practitioners