تاثير تنش اسمزي و دمايي بر جذب عناصر غذايي ژنوتيپ هاي سيب زميني در كشت درون شيشه اي

The effect of osmotic and temperature stresses on the nutrients uptake in potato genotypes under In vitro culture

به منظور مطالعه تغييرات جذب عناصر غذايي گياهچه هاي سيب زميني در كشت درون شيشه اي به تنش اسمزي و دمايي، اين پژوهش بصورت آزمايش فاكتوريل در قالب طرح بلوك هاي كاملاً تصادفي با سه تكرار و هر واجد آزمايشي شامل يك ظرف شيشه اي حاوي پنج گياهچه اجرا شد. عامل اول تنش اسمزي ناشي از پلي اتيلن گليكول 6000 در چهار سطح شاهد،0/5- ، 1- و1/5- مگاپاسكال و عامل دوم دما در سه سطح 15، 25 و 35 درجه سانتي گراد روي گياهچه هاي سه كلون اميد بخش (143، 301 و 306) و دو رقم سيب زميني (مارفونا و پيكاسو) در محيط كشت MS اعمال شدند. هشت هفته پس از اعمال تنش، مقدار عناصر فسفر، پتاسيم، كلسيم و سديم اندازه گيري شدند. نتايج تجزيه واريانس نشان دادند كه اثرات ساده عامل ها و همچنين برهمكنش آنها در سطح يك درصد روي صفات معني دار بودند. مطالعه مقايسه ميانگين ها نشان دادند تاثير هم زمان تنش ها مقدار جذب فسفر، كلسيم و پتاسيم را كاهش، اما مقدار جذب سديم را افزايش داد. بر اساس نتايج به دست آمده، با افزايش دما از 15 به 35 درجه سانتي گراد، ميزان جذب فسفر و سديم افزايش پيدا كرد و مقدار جدب پتاسيم و كلسيم در 25 درجه سانتي گراد ( عدم تنش دمايي ) بيشتر بود.

In order to study the changes of nutrient uptake in potato plantlets under in vitro conditions in responce to osmotic and temperature stresses , this research was conducted as a factorial experiment in a completely randomized block design with three replications and each experiment unit included a glass container containing five plantlets. The first factor was osmotic stress induced by polyethylene glycol 6000 in four levels of control, 0.5-0.1, and 1.5-1.5 MPa, and the second factor was temperature at three levels of 15, 25 and 35 ° C. The third factor was plantlets of potato including three promising clones (143, 301 and 306) and Two cultivars (Marfona and Picasso) were planted in MS medium. Eight weeks after stress’s period, the content of P, K, Ca and Na were measured. The results of analysis of variance showed that the simple effects of factors as well as their interactions at 1% level were significant on traits. Mean comparison of treatments showed that the simultaneous effects of stresses decreased the uptake of P, K, Ca but Na uptake increased. Based on the results, increasing of temperature from 15 to 35 ° C, increased the absorption of P and Na, but the amount of K and Ca were greatest 25 ° C (no temperature stress).