اثرات حاد و تحت مزمن متيل ترشياري بوتيل اتر بر برخي از شاخص‌هاي باروري در موش صحرايي نر

زمينه و هدف: متيل ترشياري بوتيل اتر(MTBE) يكي از افزودني‌هاي اكسيژن‌زاي سوختي است كه جهت كاهش آلاينده‌هاي زيست محيطي حاصل از احتراق موتور به بنزين اضافه مي‌شود. هدف از اين مطالعه تعيين اثرات حاد و تحت مزمن متيل ترشياري بوتيل بر برخي از شاخص‌هاي باروري در موش صحرايي نر بود. روش بررسي: در اين مطالعه تجربي كه در سال 1397 انجام شد، 40 سر موش صحرايي نر با وزن تقريبي 200ـ180 گرم وارد مطالعه شدند و پس از آن موش‌هاي صحرايي در دو آزمايش مجزا به دو گروه حاد(يك روز تيمار) و تحت مزمن(30 روز متوالي تيمار) طبقه‌بندي شدند(15 سر در گروه حاد و 25 سر در گروه تحت مزمن). در هر گروه حاد و تحت مزمن نيز حيوانات به طور تصادفي در 5 زير گروه كنترل، روغن (شم)، 400، 800 و 1600 ميلي‌گرم MTBE بر كيلوگرم وزن بدن تقسيم شده و در قفس‌هاي انفرادي قرار گرفتند. در پايان هر آزمايش برخي از پارامترهاي مربوط به كيفيت اسپرم (درصد تحرك اسپرم، درصد زنده ماني اسپرم و تعداد كل اسپرم) مورد بررسي قرار گرفت. داده‌ها با استفاده از آزمون‌هاي آناليز واريانس و رگرسيون خطي چند متغيره تجزيه و تحليل شدند. يافته‌ها: نتايج حاصل از اين مطالعه نشان داد كه در آزمايش تحت مزمن، روغن بادام زميني به عنوان حلال MTBE تأثير معني‌داري بر درصد تحرك اسپرم داشته است(P 0/05). پس از انجام رگرسيون خطي چند متغيره مشخص شد كه تجويز خوراكي MTBE در غلظت‌هاي مورد نظر در مدت زمان 30 روز تأثير معني‌داري بر درصد تحرك اسپرم، درصد زنده ماني اسپرم و تعداد كل اسپرم نداشته است(P 0/05). ضمن اين كه نتايج نشان داد در آزمايش حاد، MTBE تأثير معني‌داري بر شاخص‌هاي باروري نداشته است (P 0/05). نتيجه‌گيري: مطالعه حاضر نشان داد كه مصرف خوراكي MTBE در دو بازه زماني كوتاه مدت و ميان مدت تأثير منفي يا مثبت بر شاخص‌هاي باروري موش‌هاي صحرايي نر نداشته است، اما در بازه زماني ميان مدت روغن بادام زميني به عنوان حلال MTBE ، به طور معني‌داري سبب افزايش درصد تحرك اسپرم شده است.