پهنه‌بندي برخي ويژگي‌هاي سطحي و عمقي پروفيل خاك با استفاده از تكنيك زمين آمار در بخشي از اراضي دشت قزوين

شناخت و الگوي تغيير‌پذيري مكاني ويژگي‌هاي خاك سطحي و عمقي خاك به منظور شناخت توانمندي‌هاي اراضي، اختصاص آن‌ها به بهترين و سودآورترين انواع بهره‌وري، همچنين مديريت پايدار منابع خاك ضروري مي‌باشد. اين تحقيق با هدف پهنه‌بندي زمين آماري برخي ويژگي‌هاي سطحي و عمقي پروفيل خاك در 17000 هكتار از اراضي دشت قزوين انجام شد. بدين منظور الگوي نمونه‌برداري به صورت شبكه‌بندي منظم، با فواصل1300×1300 انتخاب شد. پس از حفر 61 پروفيل، از افق‌هاي خاك نمونه‌برداري صورت گرفت. ويژگي‌هاي هدايت الكتريكي عصاره اشباع، pH، رس، سيلت و شن به صورت ميانگين‌گيري وزني در دو عمق 300 و 1000 سانتي‌متري اندازه‌گيري شد. در دو عمق پروفيل‌هاي خاك، هدايت اكتريكي و pH به ترتيب داراي بيشترين وكمترين ضريب تغييرات به دست آمد. تغيير پذيري مكاني ويژگي‌هاي فوق با استفاده از تغييرنما و نسبت واريانس اثر قطعه‌اي به واريانس حد آستانه مورد بررسي قرار گرفت و براي تهيه نقشه‌هاي ويژگي‌ها از تخمين‌گر كريجينگ موجود در نرم افزار ArcGIS 10 استفاده شد. نتايج نشان داد بهترين مدل براي خصوصيات pH و سيلت در هر دو عمق نمائي و براي هدايت الكتريكي عصاره اشباع، رس و سيلت گوسي مي‌باشد. كلاس وابستگي مكاني نيز براي خصوصيات مطالعه شده متوسط تا قوي مي‌باشد، دامنه وابستگي مكاني براي همه خصوصيات بيشتر از 1430 متر به دست آمد. نقشه‌هاي حاصل از كريجينگ نشان داد كه دامنه پراكنش مقادير ويژگي‌هاي خاك در منطقه زياد مي‌باشد؛ كه دليل اين تغييرات گسترده را مي‌توان به وسعت زياد منطقه، واحد‌هاي فيزيوگرافي مختلف و شرايط مديريتي نسبت داد.