اثر تنش خشكي و ساليسيليك اسيد بر صفات كمّي و كيفي علوفه ارزن دم‌روباهي (Setaria italica L.) رقم باستان در شرايط آب ‌و هوايي سيستان

كاهش مقدار آب قابل دسترس گياه منجر به تنش خشكي و بروز تغييرات نامناسب مورفولوژيك و فيزيولوژيك در گياه مي شود. ارزن دم‌روباهي (Setaria italica L.) در مناطق گرمسير به‌مقدار زياد كشت مي گردد. به‌منظور بررسي اثر تنش خشكي و ساليسيليك اسيد بر صفات كمّي و كيفي علوفه ارزن دم‌روباهي رقم باستان در شرايط آب‌وهوايي سيستان، آزمايشي به‌صورت كرت هاي خرد شده بر پايه طرح بلوك هاي كامل تصادفي با سه تكرار در مزرعه پژوهشكده كشاورزي دانشگاه زابل در سال زراعي 961395 انجام شد. تيمارهاي آزمايش شامل سه سطح آبياري به‌عنوان عامل اصلي (45، 65 و 85 درصد رطوبت ظرفيت زراعي مزرعه) و عامل فرعي مقادير ساليسيليك اسيد در چهار سطح (0، 0.75، 1.5 و 3 ميلي مولار) به‌صورت محلول پاشي لحاظ گرديد. مقدار آب مصرفي در 100 درصد آبياري برابر با 662.4 ليتر در مترمربع بود. صفات مورد مطالعه شامل عملكرد علوفه خشك، قابليت هضم ماده خشك، كربوهيدرات محلول در آب، پروتئين خام، فيبر خام، الياف نامحلول در شوينده اسيدي، الياف نامحلول در شوينده خنثي و خاكستر بودند. با توجه به مقايسه ميانگين اثر متقابل تيمارها، حداكثر عملكرد علوفه خشك (12.34 تن در هكتار) و قابليت هضم ماده خشك (68.85%) از تيمارهاي آبياري كامل و كاربرد 3 ميلي مولار ساليسيليك اسيد حاصل شد. بالاترين كربوهيدرات محلول در آب (13.81%) و پروتئين خام (18.93%) به‌ترتيب از تنش شديد × 1.5 ميلي مولار ساليسيليك اسيد و شاهد × 1.5 ميلي مولار ساليسيليك اسيد حاصل گرديد. بيشترين الياف نامحلول در شوينده اسيدي (41.31%)، الياف نامحلول در شوينده خنثي (81.51%) و كمترين فيبر خام (23.5%) در شرايط تنش خشكي شديد و بدون ساليسيليك اسيد به‌دست آمد. نتايج اين تحقيق نشان داد كه كاربرد 3 ميلي مولار ساليسيليك اسيد اثرات منفي تنش خشكي را كاهش داده و مي تواند در بالا بردن كيفيت علوفه ارزن در منطقه سيستان و شرايط مشابه مؤثر باشد.