بررسي تنوع در برخي صفات زراعي و عملكرد تودة بومي عدس منطقه كوهين قـزوين

تاكنون مطالعات اندكي در زمينه بررسي و خالص‌سازي توده‌هاي بومي عدس در كشور صورت گرفته است. اين مطالعه به‌منظور ارزيابي مقدماتي در توده بومي عدس ديم منطقه كوهين قزوين و طي دو سال زراعي 91-1389 اجرا شد. در بهار سال‌هاي 1389 و 1390 نسبت به كاشت بذر120تك‌بوته انتخابي از توده بومي در شرايط مزرعه‌اي(ديم) اقدام شد. هشت صفت زراعي شامل تاريخ گلدهي، تاريخ رسيدن، طول دوره پُرشدن دانه، ارتفاع بوته، وزن100دانه، عملكرد دانه، عملكرد زيست‌توده و شاخص برداشت يادداشت‌برداري و بررسي شدند. نتايج تجزيه واريانس حاكي از وجود تفاوت معني دار بين ژنوتيپ هاي آزمايشي براي همه صفات به جز عملكرد زيست توده و شاخص برداشت بود. ميزان تنوع در بين لاين‌ها با استفاده از آماره‌هايي نظير حداقل، حداكثر، ميانگين، دامنه و ضريب تغييرات فنوتيپي برآورد شد. نتايج نشان داد كه كمترين و بيشترين تنوع در بين صفات مورد بررسي به ترتيب متعلق به تاريخ رسيدن و عملكرد دانه بود. نتايج تجزيه خوشه‌اي به‌روشWard ژنوتيپ‌هاي موردمطالعه را در شش گروه قرار داد. جمع‌بندي نتايج نشان داد كه تنوع مطلوبي در توده بومي عدس كوهين وجود دارد و از آن مي‌توان به‌عنوان منبع باارزشي در برنامه‌هاي اصلاحي عدس در مناطق ديم كشور استفاده كرد.