تبارشناسي و بررسي حديث گفتگوي خداوند با عقل (اَقبِل فَاَقبَلَ)

احاديثي با مضمون سخن‌گفتن خداوند با عقل و اطاعتش از خدا، از معصومان عليهم السلام صادر شده است. خداوند در روايات مذكور به عقل فرمان مي‌دهد «اَقبِل: روبياور» و عقل نيز رو مي‌آورد: «فَاَقبَل». احاديث يادشده به مدح عقل پرداخته و آن را ملاك ثواب و عقاب مي‌شمارد ولي با اينكه در كتب حديثي به صورت فراوان نقل شده، مقاله‌اي يافت نشد كه احاديث «اَقبِل فَاَقبَلَ» را به صورت مستقل تخريج كرده و اعتبار حديثي‌اش را بيان كرده باشد. كثرت اسناد متفاوت يا مشترك و صحّت آن، سبب اطمينان به صدور حديث مي‌شود. نوشتار حاضر با هدف بيان حكم اسناد و اعتبارسنجي روايات «اَقبِل فَاَقبَلَ» به نگارش درآمده و ذكر متون مختلف احاديث از فوايد آن است. اين مقاله از سه بخش تشكيل شده و در مجموع به 55 سند مستقل و غير مستقل از احاديث مذكور در كتاب‌هاي حديثي فريقين و زيديه دست يافته كه تواتر آن را ثابت مي‌كند.