مديريت بحران وارائه الگوي مطلوب با تاكيد بر آسيب پذيري

زمينه و هدف: بحرانهاي طبيعي از موانع اصلي توسعه يافتگي هستند، كاهش خسارتهاي جبران ناپذير اين رخدادها نيازمند شناخت علل، راه حلهاي مقابله و كاهش مخاطرات مي باشد. گروه هاي انساني آسيب پذير دامنه بحران ها را گسترده تر مي كنند؛ در اين ارتباط مي توان گفت: امروزه آسيب پذيري به عنوان عامل تعيين كننده اصلي بحران معرفي مي شود، لذا بررسي علل آسيب پذيري و مدل هاي تعيين كننده كاهش آسيب پذيري را ضروري مي سازد. اين مقاله بر اساس يك مطالعه توصيفي و كتابخانه اي تهيه شده است و طي آن مدل هاي آسيب پذيري در راستاي پيش بيني مدل خوب براي بحران وكاهش بحرانها مورد ارزيابي قرار مي گيرد. روش: اين مقاله در پاسخ به اين سوال كه كدام مدل در فهم و تحليل آسيب پذيري جامعه در برابر مخاطرات طبيعي تبيين كاملي را ارائه مي دهد؟ به ارزيابي مدل هاي مطرح در زمينه آسيب پذيري مي پردازد و با تقسيم بندي مدل ها در سه دسته اصلي، مدل مناسب براي مديريت بحران را معرفي مي كند. يافته ها: يافته هاي تحقيق نشان داد كه مدل هاي علّي (مدل كرانچ وپخش) با تأكيد بر علت ايجاد بحرانها، در واقع از نمايي ديگر به علت آسيب پذيري اشاره دارند. مدل كرانچ با تأكيد صرف بر علل ريشه اي و شرايط ناامن به تفسير علت آسيب پذيري و شروع بحرانها مي پردازد، در مقابل مدل ريلايز با تأكيد بر ظرفيت ها، راه هاي كاهش آسيب پذيري و بحران را نشان مي دهد. نتيجه گيري: مهم ترين نتيجه پژوهش حاضر اين است كه به كارگيري و استفاده از مدل هاي علّي و تحقيق و توسعه در اين زمينه سبب ارتقاي عملكرد و تقويت مديريت بحران در راستاي كاهش اثر بحران در سكونتگاه هاي انساني خواهد شد و خطرپذيري را كاهش خواهد داد.