شناسايي مولفه هاي موثر در كاهش تاب آوري سازمان ها در شرايط بحراني با استفاده از مدل AHP (مطالعه موردي سازمان آتش نشاني شهرستان آمل)

زمينه و هدف: تاب آوري در بحران ها (Disasters Resilience)، يكي از مفاهيم بسيار مهم نظري و كاربردي در مديريت بحران در سال هاي اخير بوده است. در همين راستا اخيراً توجه نسبتاً زيادي، به سازمان هاي تاب آور در برابر بحران به عنوان يكي از اجزاي مهم و كليدي در تاب آوري جامعه، معطوف گرديده است. سازمان هاي تاب آور، سازمان هايي هستند كه به دليل برنامه ريزي موثر، آمادگي و انعطاف پذيري بالايي كه در خود ايجاد مي نمايند، قادر هستند بحران ها را با هزينه هاي كم پشت سر بگذارند. ارتقاء تاب آوري موجب رشد افراد و به دست آوردن تفكر و مهارت هاي خودمديريتي بهتر و دانش بيشتر مي شود. لذا هدف از اين پروژه، شناسايي عوامل كاهش تاب آوري سازمان آتش نشاني شهرستان آمل در شرايط بحراني مي باشد. روش: روش به كار رفته در اين پروژه، روش تحليل سلسله مراتبي (AHP) مبتني بر اصل شرط معكوس، پرسشنامه و نرم افزار Expert Choice مي باشد تا با استفاده از آن مهمترين عوامل ضعف تاب آوري سازمان مشخص گردند. يافته ها و نتايج: پروژه حاضر طي دو مرحله انجام شده است كه در مرحله اول، ابتدا ۲۶ عامل قابل ارزيابي در زمينه تاب آوري سازمان، بر طبق اصول AHP در نسخه اول پرسشنامه، توسط 11 كارشناس خبره و براساس ۳ شاخص اصلي (آسيب پذيري هاي كليدي، آگاهي موقعيتي، ظرفيت تطابق پذيري) دو به دو نسبت به هم ارزش گذاري شدند و پس از آناليز كليه پرسشنامه ها توسط نرم افزار، ۱۲ عامل، جهت ارزيابي مجدد در مرحله دوم مشخص گرديدند. در مرحله دوم جهت تعيين مهمترين عوامل ضعف تاب آوري در سازمان، ۱۲ عامل منتخب براساس ۳ معيار فرعي (شدت اثرگذاري در تاب آوري، قابليت اصلاحي درون و برون سازماني، دوام و تواتر وقوع اختلال تاب آوري) طبق مرحله قبل نسبت به هم ارزش گذاري شدند، و در نهايت 7 عامل (نقش ها و مسوليت ها، درك خطرات و ماموريت ها، پايداري سازه اي، ساختارهاي مديريتي، كيفيت آموزش كاركنان، شناخت تجهيزات و ادوات موجود، توانايي نيروي انساني)، به عنوان مهمترين عوامل اثرگذار در كاهش تاب آوري سازمان آتش نشاني انتخاب و اولويت بندي شدند.