كليدواژه :
انگستروم - پرسكات , تخمين تابش , گلور-مك كلوت , هارگريوز ساماني
چكيده فارسي :
استفاده از تابش خورشيدي (Rs) در بسياري از علوم مخصوصاً كشاورزي و آبياري كاربرد فراواني دارد. يكي از راه‌هاي تخمين تابش خورشيدي استفاده از مدل‌هاي تجربي مي‌باشد. در اين تحقيق از 6 مدل انگستروم-پرسكات پيشنهادي توسط فائو، انگسترم-پروسكات واسنجي شده توسط سپاسخواه و كاشفي پور، انگسترم-پروسكات واسنجي شده در اين مطالعه، مدل گلور-مك كلوت، روش هارگريوز و ساماني و روش لي و همكاران جهت تعيين بهترين روش براي شهرستان اهواز استفاده شد. داده‌هاي هواشناسي موردنياز در طي سال‌هاي 1392 تا 1395 از ايستگاه هواشناسي اهواز دريافت گرديد. عملكرد مدل‌ها توسط چهار شاخص آماري ريشه ميانگين مربعات خطا (RMSE)، درصد ميانگين خطا (MPE) و ضريب همبستگي (CC) و شاخص ناش (NSCE) براي ارزيابي 6 مدل تعيين تابش خورشيدي ذكرشده مورداستفاده قرار گرفت. نتايج مقايسه مقادير محاسباتي اين مدل‌ها با مقادير اندازه‌گيري شده در ايستگاه هواشناسي نشان داد كه روش انگستروم-پرسكات واسنجي شده در اين مطالعه، انگستروم-پرسكات پيشنهادي توسط فائو، روش انگستروم-پرسكات واسنجي شده توسط كاشفي پور و سپاسخواه، مدل گلور-مك كلوت و روش هارگريوز و ساماني با داشتن ضريب همبستگي به ترتيب مساوي با 0/975، 0/972، 0/971، 0/971 و 0/901 بالاترين همبستگي را با مقادير واقعي داشتند؛ اما به دليل اختلاف اندك ضريب همبستگي در اين مدل‌ها با استفاده از شاخص ناش و كمترين ريشه ميانگين مربعات خطا و درصدد ميانگين خطا روش انگستروم-پرسكات واسنجي شده در اين مطالعه و روش انگستروم-پرسكات واسنجي شده توسط كاشفي پور و سپاسخواه، به‌عنوان بهترين روش تعيين تابش خورشيدي در مقياس روزانه در اين منطقه توصيه مي‌شوند.
چكيده لاتين :
The knowledge of the global solar radiation is of particular significance in reliable evaluation of the solar
energy potential in a given locality. Utilization of solar radiation (Rs) is widely used in many sciences,
especially agriculture and irrigation. A number of correlation models have be reported in literature
for estimating global solar radiation in the world. One of the estimating solar radiation methods is to
use empirical models. In this research, six models of estimate of short wave solar radiation including,
the model of Angstrom–Prescott suggested by FAO, the calibrated model of Angstrom–Prescott by
Kashifipour and Sepaskhah, the calibrated model of Angstrom–Prescott in this study, Glover & McCuloch
model, Hargreaves and Samani method and lee et al method, were investigated to recommend the
suitable model for Ahvaz city. The required meteorological data has obtained from Ahvaz Weather
Station during 2014-2017. Indicators, root mean squared error (RMSE), mean percentage error (MPE),
Correlation Coefficient (CC), Nash–Sutcliffe efficiency (NSCE) were used to evaluate the performance
of solar radiation estimations by the above-mentioned six methods. Results of comparing calculated
amounts of these models with amounts of measured in meteorological station shows that by using
Correlation Coefficient, the models of the calibrated model of Angstrom–Prescott in this study, the model
of Angstrom–Prescott suggested by FAO, the calibrated model of Angstrom–Prescott by Kashifipour and
Sepaskhah, Glover & McCuloch model and Hargreaves and Samani method (equal 0.975, 0.972, 0.971,
0.971 and 0.901 respectively) have higher correlation with actual amounts. Therefore because of a little
Correlation Coefficient and Nash–Sutcliffe efficiency (NSCE) and less amounts of RMSE, MPE indexes
between these models, the calibrated model of Angstrom–Prescott in this study and the calibrated
model of Angstrom–Prescott by Kashifipour and Sepaskhah, can recommend as the suitable model
radiation in this climate.
