عوامل پيشگويي كننده رفتار بازيافت ساكنين شهر بوشهر: كاربردي از نظريه رفتار برنامه‌ريزي شده

زمينه: بازيافت از مهم‌ترين اقدامات جهت مديريت مواد جامد زائد شهري مي‌باشد. به منظور طراحي برنامه آموزشي ضروريست تا عوامل تأثيرگذار بر رفتار شناسايي شود. لذا هدف مطالعه حاضر بررسي عوامل پيشگويي كننده رفتار بازيافت در ساكنين شهر بوشهر بر اساس نظريه بسط يافته رفتار برنامه‌ريزي شده مي‌باشد.مواد و روش‌ها: در اين مطالعه مقطعي تعداد 582 نفر با استفاده از روش نمونه‌گيري در دسترس مورد بررسي قرار گرفتند. جهت جمع‌آوري داده‌ها از پرسشنامه مشتمل بر سؤالات جمعيت شناختي، سؤالات مربوط به سازه‌هاي نظريه رفتار برنامه‌ريزي شده و رفتار بازيافت استفاده گرديد. پس از جمع‌آوري داده‌ها، تجزيه وتحليل داده‌ها توسط نرم‌افزار SPSS ويرايش 20 انجام شد.يافته‌ها: در اين مطالعه، 221 نفر از 582 شركت كننده (38 درصد) رفتار بازيافت را انجام مي‌دادند. بين آگاهي از برنامه جمع‌آوري و بازيافت زباله (0.001 P)، دريافت بسته‌هاي تشويقي جهت تفكيك زباله (0.003=P) و مراجعه خودروهاي جمع‌آوري زباله‌هاي بازيافتي (0.001=P) با انجام رفتار بازيافت ارتباط معنادار ديده شد. سابقه رفتار گذشته (0.229=OR، 0.001 P) و هنجارهاي توصيفي (1.187=OR، 0.003=P) پيشگويي كننده رفتار بازيافت بودند.نتيجه‌گيري: نتايج مطالعه حاضر بيانگر اين موضوع است كه مراجعه منظم خودروهاي جمع‌آوري زباله، ارائه تسهيلات محيطي از جمله ارائه بسته‌هاي تشويقي و اطلاع يافتن شهروندان در مورد زمان مراجعه خودروهاي جمع‌آوري كننده زباله تفكيكي مي‌تواند منجر به انجام رفتار گردد. به علاوه، دوستان، بستگان و خانواده از طريق ايجاد هنجار، نقش الگو براي ساير اعضا را داشته و در ارتقاء رفتار تأثيرگذار مي‌باشند. همچنين ايجاد تجربه مثبت متعاقب رفتار، در تداوم رفتار ضروريست.