فرايند فرديت در منظومۀ خورشيد و مه‌پاره، بر اساس نظريۀ كهن‌الگويي يونگ

در قرن بيستم و با شكوفايي نظريه اسطوره ا ي و كهن الگويي يونگ، پس از آنكه پيش تر، انسان شناسان براي مطالعات انسان شناسانه خود از اسطوره ها و ادبيات سود مي جستند، در اين مرحله بيشتر نقد كهن الگويي و اسطوره اي بود كه آثار ادبي و اسطوره اي را از منظر كهن الگويي تحليل مي كرد. بنابراين، نقد كهن الگويي رويكردي ميان رشته اي است كه به كشف و تبيين و تأثير اسطوره ها و كهن‌الگوها و نقش آن ها در ادبيات مي پردازد. «فرديت » از برجسته ترين كهن الگوهاي نظريۀ كهن‌الگويي يونگ است. در داستان خورشيد و مه‌پاره، خورشيد به منزلۀ قهرمان داستان، براي رسيدن به معشوق خويش با عقبه ها و مشقت هاي فراواني مواجه مي شود كه از جملۀ آن ها مي توان به ارغوان جادوگر، عين بلاي حيله گر، زنگيان آدم خوار، مرزبان رقيب، درياي طوفاني و... اشاره كرد. در اين منظومه، علاوه بر پديده هاي كهن الگويي چون جادو و جادوگري و اعمال خارق العاده و نمادهاي كهن‌الگويي، كهن الگوهاي سفر، فرديت، خواب، مادر، قهرمان و ... ديده مي شوند. اين امر سبب شده است تا فرايند فرديت در اين منظومه را از زاويۀ نظريۀ كهن‌الگويي يونگ بررسي و تحليل كنيم. بر اين اساس، «خورشيد » قهرمان اين منظومه، پس از طي سفري قهرماني و غلبه بر سايه ها و آنيماي منفي، به وصال مي رسد و فرديت خويش را به مدد دستگيري پيرخرد و جوهر عشق محقق مي سازد و تولدي دوباره مي يابد. روش تحقيق در پژوهش حاضر، روش كتابخانه اي و به شيوۀ توصيفي ـ تحليلي است.