آسيب‌شناسي شبكه‌هاي اجتماعي مبتني بر تلفن همراه در بحران‌هاي اجتماعي

زمينه و هدف: در سال‌هاي اخير و به موازات پيشرفت روزافزون رسانه‌هاي نوين ارتباطي، جوامع انساني در بستر ارتباط‌هاي اجتماعي خود با ظهور پديده‌اي به نام شبكه‌هاي اجتماعي مبتني بر تلفن‌همراه روبه‌رو شده كه به عامل محوري در عرصۀ اطلاع‌رساني تبديل شده‌اند. يكي از پيامدهاي اين نوع اطلاع‌رساني، فراهم كردن حركت‌هاي جمعي و ايجاد بحران‌هاي اجتماعي است. اين شبكه‌ها با استفاده از توانمندي خود در زمينه تبادل اطلاعات و اقدام‌هايي از قبيل انتقال موضوع‌ها و سوژه‌هاي خاص و شايعه‌پراكني، ضمن هدايت افكار عمومي، بحران‌هاي اجتماعي را ايجاد يا تشديد مي‌كنند؛ بنابراين، اين پژوهش با هدف تبيين نقش اطلاع‌رساني شبكه‌هاي اجتماعي مبتني بر تلفن‌همراه در بحران‌هاي اجتماعي انجام شده است. روش‌شناسي: تحقيق حاضر از نظر هدف و ماهيت، كاربردي و از حيث روش اجرا، پيمايشي است. براي جمع‌آوري داده‌ها، از روش ميداني و از ابزار پرسش‌نامۀ محقق ساخته استفاده شد و پرسش‌نامه توسط جامعه آماري شامل 106 نفر از مديران و كارشناسان مركز رصد فضاي مجازي سپاه پاسداران انقلاب اسلامي، وزارت اطلاعات، مركز رصد فضاي مجازي پاوا ناجا، مديران و كارشناسان معاونت امنيت پاوا ‌ناجا و پليس فتاي ناجا تكميل شده است؛ درنهايت، نسبت به تجزيه‌وتحليل داده‌ها از روش آزمون‌هاي معتبر آماري اقدام شده است. يافته‌ها و نتيجه‌گيري: نتايج مطالعه نشان مي‌دهد «سرعت در انتقال اطلاعات توسط اغتشاشگران» با ميانگين 4.40 بيشترين نقش را در اطلاع‌رساني شبكه‌هاي اجتماعي مبتني بر تلفن‌همراه در ايجاد بحران‌هاي اجتماعي دارد. همچنين، «اطلاع‌رساني» شبكه‌هاي اجتماعي مبتني بر تلفن‌همراه با «ايجاد بحران‌هاي اجتماعي» 43.6 درصد ضريب هم‌بستگي دارد و به ميزان 19 درصد از واريانس، ايجاد بحران‌هاي اجتماعي را تبيين مي‌كند.