بررسي ارتباط سطح سرمي استئوپروتگرين با دانسيته‌ي معدني استخوان در زنان يائسه

مقدمه: كاهش دانسيته‌ي معدني استخوان يك عامل مهم براي استئوپروز، به خصوص در ميان زنان يائسه، است كه هر ساله، نظام سلامت كشور را متحمل هزينه‌ي زيادي مي‌كند. مطالعات مرتبط با پوكي استخوان در حال سير به سمت مسير جديدي است كه علاوه بر عوامل رايج مانند افزايش سن، يائسگي، كم‌تحركي و ...، سطح سرمي استئوپروتگرين را داراي نقش مهمي در اين زمينه مي‌داند. مطالعه‌ي حاضر، براي بررسي رابطه‌ي ميان سطح سرمي استئوپروتگرين و دانسيته‌ي معدني استخوان در زنان يائسه طراحي شد. روش‌ها: در اين مطالعه، 90 نفر از زنان يائسه با ميانگين سني 61/39 سال، مراجعه كننده به مركز سنجش تراكم استخوان انتخاب شدند. بر اساس پرونده‌هاي پرشكي قبلي، 45 نفر در گروه سالم و 45 نفر در گروه استئوپروز قرار گرفتند. سپس، هر دو گروه تحت سنجش تراكم استخوان با روش DXA (Dual-energy X-ray absorptiometry) قرار گرفتند و همچنين، دانسيته‌ي معدني استخوان (BMD يا Bone mineral density) و T-score براي آن‌ها تعيين شد. بر اساس T-score، بيماران در دو گروه سالم و استئوپروز قرار گرفتند. براي ارزيابي سطح سرمي استئوپروتگرين (OPG)، از بيماران نمونه‌ي خون تهيه و سرم آن‌ها جدا شد و سپس، با استفاده از روش ELISA (Enzyme-linked immunosorbent assay)، سطح سرمي استئوپروتگرين اندازه‌گيري شد. براي تجزيه و تحليل آماري داده‌ها، آزمون‌هاي 2χ، t و Mann-Whitney مورد استفاده قرار گرفت. يافته‌ها: ميانگين دانسيته‌ي معدني استخوان در نقاط مختلف بدن (مهره‌هاي L2، L3 و L4، تروكانتر، گردن فمور و هيپ) بين زنان يائسه در دو گروه مبتلا به استئوپروز و سالم، اختلاف معني‌داري نشان داد. مقايسه‌ي توزيع فراواني وضعيت دانسيته‌ي معدني استخوان در دوگروه سالم و مبتلا به استئوپروز نيز با يكديگر اختلاف معني‌داري داشت (0/001 P). سطح سرمي استئوپروتگرين در دو گروه سالم و مبتلا به استئوپروز با يكديگر اختلاف معني‌داري داشت؛ به طوري كه، ارتباط معكوسي ميان سطح سرمي استئوپروتگرين و دانسيته‌ي معدني استخوان مهره‌هاي كمري (0/002 = P؛ 0/4- = r)، استخوان هيپ (0/030 = P؛ 0/3- = r) و گردن فمور (0/020 = P؛ 0/3- = r) در دو گروه ديده شد. نتيجه‌گيري: در اين مطالعه، بين دانسيته‌ي معدني استخوان و سطح سرمي استئوپروتگرين در زنان يائسه، رابطه‌ي معكوس وجود داشت