تأثير عصاره‌ي آبي كندر بر ساختار بافت بيضه و تغييرات هورموني محور هيپوفيز بيضه به دنبال تيمار با سم ارگانوكلره‌ي آندوسولفان در موش صحرايي نر نابالغ

مقدمه: سم ارگانوكلره‌ي آندوسولفان باعث كاهش توانايي توليد مثل مي‌شود. در طب سنتي، از گياهان دارويي جهت درمان ناباروري استفاده شده است. كندر گياهي است كه براي درمان بيماري‌هاي مختلف مورد استفاده قرار گرفته است. هدف اين تحقيق، بررسي اثرات عصاره‌ي آبي كندر بر كيفيت اسپرم و تغييرات هورموني محور هيپوفيز بيضه به دنبال تيمار با سم ارگانوكلره‌ي آندوسولفان بود.روش‌ها: 40 سر موش صحرايي نر نابالغ به طور تصادفي به پنج گروه تقسيم شدند. گروه شاهد آب مقطر، گروه تجربي 1، 500 ميلي‌گرم بر كيلوگرم عصاره‌ي آبي كندر به مدت چهار هفته، گروه تجربي 2 10 ميلي‌گرم بر كيلوگرم سم آندوسولفان به مدت دو هفته و گروه تجربي 3 و 4، دو هفته‌ي اول 10 ميلي‌گرم بر كيلوگرم سم آندوسولفان و سپس، چهار هفته 250 و 500 ميلي‌گرم بر كيلوگرم عصاره‌ي آبي كندر دريافت كردند. تجويز عصاره‌ي روزانه و اندوسولفان هر سه روز يك بار و به روش خوراكي انجام گرفت. در انتهاي دوره‌ي آزمايش، جهت اندازه‌گيري سطح سرمي هورمون‌هاي تستوسترون، LH (Luteinizing hormone) و FSH (Folliclestimulating hormone)، نمونه‌ي خوني از قلب حيوان گرفته شد. سپس، بيضه‌هاي حيوانات را در محلول فرمالين 10 درصد نگهداري كرديم. بعد از تثبيت بيضه‌ها و تهيه‌ي مقاطع 5 ميكرومتري، به روش هماتوكسلين ائوزين رنگ‌آميزي انجام شد.يافته‌ها: تجويز عصاره‌ي آبي كندر سبب افزايش معني‌دار قطر اپي‌تليوم زايا، لوله‌ي اسپرم‌ساز، هورمون تستوسترون و FSH در گروه تجربي 4 نسبت به گروه تجربي 2 گرديد (0.05 P). همچنين، تعداد سلول‌هاي اسپرماتوگوني، اسپرماتوسيت، سرتولي و ليديگ در گروه‌هاي تجربي 3 و 4 در مقايسه با گروه تجربي 2 داراي افزايش معني‌داري بود (0.05 P).نتيجه‌گيري: احتمال مي‌رود، تجويز عصاره‌ي آبي كندر بتواند با كاهش تأثير سم ارگانوكلره‌ي آندوسولفان، فعاليت محور هيپوفيز بيضه را افزايش دهد و سبب بهبود ساختار بافت بيضه گردد.