ارزيابي خطر بهداشتي و اكولوژيكي ناشي از آلودگي فلزات سنگين در خاكهاي سطحي اسفراين

مقدمه: به علت استمرار شهرنشيني و صنعتي شدن در بيشتر بخش هاي جهان فلزات بهطور مداوم به محيط زيست خاكي وارد مي شوند و به عنوان تهديد بزرگي براي سلامت انسان مطرح ميشوند. هدف از انجام اين مطالعه، بررسي آلودگي خاكهاي سطحي اسفراين با فلزات سنگين و بررسي خطرات آن بر سلامت انساني مي باشد. روش كار: نمونه هاي خاك هاي سطحي از 5 منطقه با كاربري هاي مختلف از شهر اسفراين جمع آوري گرديد و غلظت فلزات سنگين بهوسيله ICPOES آناليز گرديد. فاكتورهاي آلودگي ) شاخصهاي زمين انباشتگي Igeo و بار آلودگي PLI ( و خطرات بهداشتي )خطرات سرطان زايي و غير سرطان زايي( ناشي از فلزات سنگين در خاك سطحي ارزيابي گرديد. يافته ها: نتايج نشان داد كه ميانگين غلظت كادميوم، كروم، مس، نيكل، سرب و روي در خاك اسفراين به ترتيب 21 / 0 ، 27 / 33 ، 91 / 39 ، 25 / 32 ، 17 / 25 و 52 / 105 ميليگرم در كيلوگرم بود كه نسبت به مقادير پسزمينه طبيعي خيلي بالاتر ميباشد. بيشترين و كمترين خطر سرطانزايي به ترتيب مربوط به فلز كروم و فلز سرب بود. نتايج نشان داد كه خطر سرطانزايي و غير سرطانزايي براي كودكان بيشتر از بزرگسالان بود. ارزيابي خطر بهداشتي خاك براي گروه سني كودكان و بزرگسالان نشان داد كه خاك مذكور براي اين گروههاي سني خطري ندارد. نتيجه گيري: مقادير فاكتور آلودگي (Cf) نشان داد كه سطح آلودگي فلزات سنگين به ترتيب روي كروم كادميوم مس نيكل سرب بودند كه در گروه آلودگي زياد قرار ميگيرند. اين نتايج از نظر توسعه راهكارهاي مديريتي مناسب جهت كاهش منابع آلاينده در اسفراين داراي اهميت ميباشند.