تحليل عملكرد عناصر هويت بخش به منظر شهري بخش مركزي تهران؛ موردپژوهي: منطقه 12

دستيابي به الگوي مناسب مديريت فضاهاي شهري يكي از رويكردهاي جوامع بشري امروز است و هر جامعه اي بنا به اولويتها و ضرورتهاي پيشروي خود در تلاش براي بروزرساني الگوهاي توسعه است. با توجه به ظهور مشكلات امروزي در شهرها همچون ناامني، ترافيك، آلودگي، ازدحام و تراكم جمعيت، از خودبيگانگي و عدم تعلق و نيز از بين رفتن هويت شهرها در اثر كاركردگرائي و الگوبرداري هاي غربي ضرورت توجه به الگوهاي نشأت گرفته از فرهنگ هاي سنتي، عرفي و مذهبي بيش از پيش احساس مي شود ضمن آنكه اين رويكرد يكي از راهكارهاي توانمندسازي هويت شهرهاي امروز نيز به شمار مي آيد. حال بايد ديد كه چگونه مي توان براساس فرهنگ و تمدن غني ايراني اسلامي و با درنظرگرفتن شرايط امروزي الگوهاي مناسب تري براي هويت بخشي به شهر ارائه داد؟ اين مقاله به دنبال دستيابي به سه هدف اصلي يعني تحليل ارزشهاي زيبائي شناختي، ارزش هاي هويت بخش و ارزشهاي عملكردي در حوزه منظر شهري است تا براساس آن بتوان شاخصهاي بصري را كه نقش تعيين كننده اي در ارائه تصوير هويت بخش از منظر بخش مركزي تهران دارند، شناسائي و معرفي كرد. روش تحقيق مقاله با توجه به بررسي نظريه ها و سپس آزمون فرضيه و تبيين روابط بين پديده ها و افزودن به مجموعه دانش موجود در زمينه خاص عناصر هويت بخش، با توصيف اسنادي و تحليل پيمايشي در جهت رد يا قبول فرضيه با كمك روش پيمايشي و توصيفي و تحليل علّي فرضيه ها در بوته آزمايش قرار مي گيرد (علي يا پس رويدادي). اين مقاله نهايتاً به جمع بندي نظرات شهروندان (ساكنين، كسبه، كارگران و كارمندان، رهگذران، مديران شهري و متخصصين) مي انجامد كه حاصل اين جمع بندي و تجزيه و تحليل دست يابي به عناصري است كه از ديدگاه ايشان حائز اهميت در هويت منظر بخش مركزي تهران به شمار مي آيند. در اين مقاله كليه عناصر هويت بخش معرفي شده توسط اهالي منطقه 12 كه بخش تاريخي و مركزي تهران نيز به حساب مي آيد، طبقه بندي و از هر طبقه نگرش مردم نسبت به آن استخراج خواهد شد. نهايتاً اين مقاله به اين نتيجه دست خواهد يافت كه هر طيف از عناصر هويت بخش معرفي شده توسط ساكنين تا چه حد در مذهب و الگوهاي سنتي و عرفي ايشان ريشه دارد.