ارزيابي تاثيرپذيري حس تعلق شهروندي از حس مكان با تاكيد بر مولفه معنايي آن؛ نمونه موردي: شهر جديد پرديس

امروزه فرآيند توسعه شهرها بيش از پيش به سوي ابعاد كالبدي تمايل يافته و در مقابل انسان و ويژگي هاي او رنگ باخته اند. نتيجه اين امر گسستگي رابطه انسان با مكان وي به صورت خاص و شهر به صورت عام است. بدين ترتيب شهروند خود را هرچه كمتر جزئي از شهر برشمرده و تعلقي به آن احساس نمي كند، رخدادي كه نتايج آن طيفي از مشكلاتي چون كاهش مسئوليت پذيري در قبال رخدادهاي پيراموني با تاكيد بر زوال امنيت شهري تا بحران هاي اجتماعي از جمله بحران هويت را در بر مي گيرد. مقاله حاضر با هدف ارزيابي تاثيرپذيري حس تعلق شهروندي مشتمل بر حس تعلق مكاني و حس تعلق اجتماعي از حس مكان با تاكيد بر مولفه معنايي آن به عنوان يك پژوهش شهري- راهبردي با اتخاذ شيوه توصيفي و مردم نگاري تدوين شده است. شاخص هاي پژوهش برمبناي مطالعات كتابخانه اي و اسنادي به كمك پرسشنامه طراحي شده در طيف ليكرت با بهره گيري از آزمون آماري تي در نرم افزار SPSS و روش تحليل سلسله مراتبي AHP به صورت موردي در شهر جديد پرديس مورد بررسي قرار گرفته اند. نتايج نشان مي دهد كه معناي مكان متاثر از شاخص هاي تعاملات اجتماعي در مكان، ويژگي هاي فردي، ساختارهاي ذهني و فرهنگ بر شكل گيري حس مكان مشتمل بر شاخص هاي حضورپذيري، رضايتمندي و دلبستگي دخالت دارد. همچنين حس مكان خود بر ارتقاي حس تعلق مكاني شهروندان متاثر از پيوندهاي سكونتي، پيوندهاي خانوادگي و پيوندهاي فعاليتي و نيز حس تعلق اجتماعي ناشي از روابط فردي و گروهي، عضويت در گروه و فعاليت تاثيرگذار مي باشد. بدين ترتيب طراحي و برنامه ريزي شهري با اتخاذ رويكردهاي انساني به شهر و تلاش در راستاي بهبود روابط شهروندان با مكان به عنوان مظروفي كه كالبد و فعاليت را در خود مي پذيرد، مي تواند بر قدرتمندسازي رابطه اين هماني شهروند با مكان و در نهايت ميزان تعلق و دلبستگي آنان به شهر اثرگذاري قابل توجهي داشته باشد.