مديريت مولفه هاي اجتماعي و انساني در مسكن مطلوب اسلامي

تعاليم دين اسلام، به عنوان كامل ترين و جامع ترين دين، در بيان سبك زندگي اسلامي، آداب و رفتارهاي اجتماعي خاصي را سفارش مي كند. انجام برخي از اين رفتارها با كالبد مسكن گره خورده و وابسته به كالبد مناسب آن مي باشد؛ از طرفي دين اسلام سفارش هاي مستقيمي هم در رابطه با طراحي مسكن ارائه نموده است. اين در حالي است كه مسكن امروزي جوامع مسلمان با تاثير از الگوهاي مسكن غربي، فاقد تناسب لازم براي زندگي در سبك اسلامي بوده و هويت اسلامي را به نمايش نمي گذارد. پژوهش حاضر با هدف رسيدن به ويژگي هاي مديريت مسائل اجتماعي در مسكن مطلوب و آرماني براي زندگي مسلماني، با كنكاش در متون معتبر اسلامي شامل قرآن كريم و روايات معتبر از پيامبر اسلام (ص) و امامان معصوم (ع) جهت بهره گيري در معماري معاصر مسلمانان تدوين گرديده است. براي نيل به اين هدف، ضمن تدوين چارچوب نظريِ پژوهش؛ شامل ارائه ي تعاريف و ديدگاه ها در مورد موضوع پژوهش، به بررسي و استخراج مفاهيم و مضامين انديشه ي اسلامي در باب مسكن و سكونت از متون دست اول اسلامي مانند متن قرآن كريم و تفاسير مختلف آن، احاديث و شرح آنها، فقه و احكام و تاريخ اسلام پرداخت شده است. با كنكاش در متون دست اول اسلامي، مشاهده مي شود كه خانه به عنوان يكي از مراكز اصلي مديريت روابط اجتماعي مطرح مي شود و متون ديني با بيان اهميت حُسن همسايگي و آثار مربوط به آن، اقدام به تعريف حقوق و حدود همسايگي و حريم هاي آن نموده است و براي افزايش بيشتر يكپارچگي اُمت اسلامي، سفارش به صله ي ارحام و پذيرش مهمان در خانه و سفارش به برقراري جلسات مذهبي در خانه با هدف احياي امر ولايت و آشنايي با دين نموده است. آشنايي با اين ويژگي ها و انعكاس آن در طراحي معماري مسكن مي تواند زمينه رسيدن به مسكن مطلوب اسلامي را فراهم نمايد.