تحليل ساختاري فرم‌هاي پيرنگ نمايشي نمونۀ مطالعاتي؛ هيولاخواني (نغمه ثميني) و كبوتري ناگهان (محمدچرمشير)

هدف اين پژوهش بررسي ساختارهاي نوين به‌كار‌رفته در فرم نمايشنامه‌‌هاي مدرن است كه در پي‌رنگ آن‌ها نمود مي‌يابد. در اين مقاله ابتدا با تعريف فرم نمايشي و شناخت پي‌رنگ به عنوان فرم مشخصۀ هر نمايشنامه، عناصر شكل‌دهندۀ پي‌رنگ معرفي و تبيين خواهد شد. سپس كاركرد ويژگي‌هاي فرمي نمايشنامه در پي‌رنگ تحليل مي‌شود. به اين ترتيب با بهره‌گيري از آراي سام اسمايلي دربارۀ مفهوم فرم نمايشي و ساختار آن و نيز رويكرد تحليل فرماليستي متن، تلاش مي‌گردد تا ساختارهاي مدرن دخيل در شكل‌گيري پي‌رنگ نمايشنامه‌ها بررسي شود. بر اين اساس نمايشنامۀ هيولاخواني نغمه ثميني و  كبوتري ناگهان محمد چرمشير كه در دهه اخير (1383-1393) نگارش يافته‌اند، انتخاب شده است. جمع‌آوري اطلاعات و سنجش نمونه‌ها با بررسي توصيفي‌ـ‌تحليلي و به شيوۀ كتابخانه‌اي و بررسي مستقيم متون صورت خواهد گرفت. نتايج تحقيق نشان مي‌دهد كه  پي‌رنگ اين نمايشنامه‌ها داراي انحراف از پيشرفت مستقيم و ساختار علّي شكننده هستند. عناصر دخيل در پيوستگي پي‌رنگ داراي منطق انتزاعي ارزيابي مي‌شوند و مؤلفه‌هاي آرايش‌دهندۀ آن با عبور از فرم‌هاي سنتي، سويه‌هايي از غافل‌گيري، آشوب، تشنج و سكون را در نمايشنامه‌ها پديد مي‌آورند.