بررسي تنوع ژنتيكي سوسمار خاردم ايراني و پيش بيني توزيع گونه اي در شرايط تغيير اقليم

روش هاي متفاوتي براي بررسي تاثيرات نوسانات اقليم بر روي موجودات وجود دارد. از ميان آن ها جغرافياي تبارشناختي (Phylogeography) و مدلسازي توزيع گونه اي SDM (Species Distribution Model) مناسب ترين ابزار براي بررسي اثرات تغيير اقليم در طي زمان بر تغييرات توزيع جغرافيايي گونه ها هستند. در اين تحقيق به منظور بررسي تنوع ژنتيكي درون گونه اي سوسمار خاردم ايراني Saara asmussi هفت نمونه از محدوده پراكنش اين گونه در ايران جمع آوري و با استفاده از ژن سيتوكروم b بررسي شد. مدلسازي توزيع اين گونه نيز با 41 نقطه حضور و لايه هاي اقليمي Bioclime براي شرايط كنوني و آينده (سال 2050) با استفاده از بسته آماري SDM و با هدف بهره گيري از مدل همادي (Ensemble) انجام شد. نتايج آناليزهاي ژنتيكي نشان داد كه نمونه بستك در استان هرمزگان از ساير نمونه ها مجزا است. تنوع هاپلوتايپي اين گونه 8/0 به دست آمد. شبكه هاپلوتايپي، هاپلوتايپ مركزي اين گونه را در فلات مركزي ايران نشان داد. همچنين مدل همادي در شرايط اقليمي حاضر لكه هايي زيستگاهي مطلوب اين گونه را در جنوب و فلات مركزي ايران پيش بيني كرد كه در سال 2050 مساحت اين لكه ها كاهش و لكه اي با وسعت محدود در بلوچستان به عنوان زيستگاه مطلوب افزوده مي شود. به طور كلي مطالعات ژنتيكي و پيش بيني هاي مدلسازي توزيع گونه اي نشان داد كه جدايي نمونه هاي غربي از جنوب (بستك در هرمزگان) به دليل ايجاد دو لكه زيستگاهي مجزا در اين نواحي بوده است. همچنين براساس طرح هاي راهنما مدلسازي آينده، زيستگاه مطلوب اين گونه در محدوده هاپلوتايپ مركزي قرار گرفته است.