بررسي مقايسه‌اي تأثير آموزش بر اساس نظريه‌هاي فرانظري و رفتار برنامه‌ريزي شده بر ميزان مصرف شير و لبنيات در ميان دانشجويان

مقدمه: شير و لبنيات به عنوان مواد غذايي، بسيار مفيد هستند. به طوريكه استفاده از آن ها تأثير قابل توجهي بر سلامت دارد. به نظر مي رسد نظريه هاي فراتئوري و رفتار برنامه ريزي شده به عنوان يك چهارچوب مفهومي، براي درك فرايند رفتار بهداشتي در ارتقاء رفتار تغذيه اي سالم در دانشجويان مؤثر باشند. اين تحقيق با هدف تعيين تأثير نظريه هاي فراتئوري و رفتار برنامه ريزي شده در ارتقا دادن سطح رفتار تغذيه اي سالم در دانشجويان، با تأكيد بر مصرف شير و لبنيات انجام گشت. روش كار : تحقيق حاضر يك پژوهش نيمه تجربي است. در اين بررسي مداخله اي 300 نفر دانشجويان دانشگاه آزاد اسلامي واحد شيروان به روش در دسترس بودن وارد تحقيق شدند و آنها به دو گروه (نظريه هاي فراتئوري و نه رفتار برنامه ريزي شده) بر اساس قرعه تقسيم كردند. در هر گروه، پنج جلسه آموزش به روش سخنراني، پرسش و پاسخ، بحث گروهي و با توجه به مراحل و سازه هاي اين نظريه ها برگزار شدند. ابزار تحقيق شامل: پرسشنامه مشخصات دموگرافيك و يادآمد ميزان مصرف شير و لبنيات بود. داده هاي اين پژوهش با استفاده از آمار توصيفي-استنباطي (تي مستقل و تي زوجي) مشخص گرديد. براي تجزيه و تحليل داده ها از نرم افزار آماريSPSS ويرايش 16 استفاده شد. يافته ها: نتايج نشان داد كه ميزان مصرف شير و لبنيات در هر دو گروه بعد از مداخله به طور معنا داري افزايش يافته است (0.001 p). همچنين ميزان مصرف شير و لبنيات در گروه مداخله بر اساس نظريه فراتئوري به طور معناداري بيشتر از ميزان مصرف شير و لبنيات در گروه مداخله بر اساس نظريه رفتار برنامه‌ريزي شده بود(0.002=p). نتيجه گيري: به كارگيري نظريه هاي فراتئوري و رفتار برنامه ريزي شده و آموزش براساس آنها، روش مناسبي براي طراحي مداخلات جهت افزايش ميزان مصرف شير و لبنيات در ميان دانشجويان مي باشد؛ به گونه اي كه تأثير كاربرد نظريه فراتئوري بيشتر از نظريه رفتار برنامه ريزي شده است.