شاخصه‌هاي ايده‌پردازي در فرآيند طراحي از ديدگاه نشانه‌شناختي با كاربست تحليل عامل R

بيان مساله: بسياري از معضلات جامعه معماري، از جمله تضعيف ابعاد هويتي چون حس تعلق به مكان، در نتيجه كم توجهي به وجوه معنايي و خوانش اثر در طراحي شكل مي گيرد. چراكه مولفه هاي معاني با ايجاد ادراكي دروني از فضا، عاملي موثر در به وجود آوردن هويت و زيبايي است. نشانه ها به عنوان شاخص ترين عوامل معنايي، مي توانند عاملي مؤثر در ارتقاي حس مكان در ارتباط هرچه بهتر با مخاطب باشند. از آن جا كه يكي از ابتدايي ترين و مهم ترين بخش ها در فرآيند طراحي، ايده پردازي است، آسيب مطرح شده مبني بر عدم توجه به معنا در فرآيند طراحي را مي توان در بخش ايده يابي نيز ريشه يابي نمود؛ چراكه نتيجه نهايي طراحي، بازنمود و انعكاس ايده ها است. اين درحالي است كه امروزه غالبا كپي برداري از نمونه ها، راه كار اصلي ايده پردازي در سطوح طراحي است كه به بي هويتي و عدم توجه به فرهنگ اجتماعي منجر خواهد شد. پيشينه پژوهش بر تحقيقاتي اشاره دارد كه بر منابع برداشت ايده و بررسي جايگاه آن در فرآيند طراحي تمركز يافته اند و در اين ميان، خلا رويكرد معنامحوري در ايده پردازي محسوس است. سوال تحقيق: اصلي ترين پرسش تحقيق از چيستيِ مهم ترين مولفه هاي موثر بر ايده پردازي طراحي با كاربست نشانه شناختي، براساس الگوهاي ذهني فراگيران معماري پرسش مي نمايد. سوال جزئي تر نيز محوري ترين عامل در دست يابي به شاخصه هاي موثر بر ايده پردازي نشانه شناسانه را جست وجو خواهد نمود. اهداف تحقيق: پژوهش در راستاي دست يابي به هدف اصلاح فرآيندهاي ايده پردازي طراحي با بهره گيري از دانش نشانه شناسي در ساحت خوانش مخاطب، به تحليل مسير و تحليل عامل مي پردازد. روش تحقيق: روش تحقيق پيمايشي، با استفاده از ابزار پرسش نامه پاسخ بايست و با نمونه گيري از دانشجويان معماري دانشگاه هاي مطرح شهر تهران، در راستاي تحقق هدف به كارگرفته شده اند. مهم ترين يافته ها و نتيجه گيري تحقيق: بر اين اساس مهم ترين مولفه هاي موثر بر ايده پردازي طراحي با كاربست نشانه شناختي، براساس الگوهاي ذهني معماران، عوامل «تحليل پژوهش محور»، «ابعاد روان شناختي»، «ابعاد زيبايي شناختي»، «ارزيابي خوانش محور جمعي نشانه ها» و «بداعت در ايده پردازي» تبيين گرديد و محوري ترين شاخصه آن ها، عامل «خوانايي» در ادراك مخاطبان از نشانه مطرح است.