بررسي رخداد تغيير اقليم و تأثير آن بر طول دورۀ رشد گندم (مطالعۀ موردي: استان فارس)

هدف از پژوهش حاضر، پيش‏بيني تغييرات اقليمي و بررسي اثر تغيير احتمالي اقليم روي مقادير درجه- روز رشد و تعداد روز كل رشد گندم در استان فارس است. به اين منظور، با استفاده از داده‏هاي اقليمي سه ايستگاه سينوپتيك شيراز، لار و آبادۀ استان فارس و داده‏هاي دو مدل HADGEM2-ES و EC-EART تحت سناريوهاي RCP45 و RCP85 ريزمقياس شده‏اند. به‏منظور ريزمقياس‌نمايي، از مدل آماري LARS-WG استفاده ‏شده است. نتايج نشان داد مدل LARS-WG ‌دقت مناسب در ريزمقياس‌نمايي پارامترهاي اقليمي بارش، دماي كمينه و بيشينۀ استان فارس را دارد. دماي كمينه و بيشينۀ هر سه ايستگاه شيراز، لار و آباده تحت دو سناريوي RCP45 و RCP85 روندي افزايشي داشته است. مقدار افزايش دماي كمينۀ دورۀ پايه (1980ـ 2015) استان فارس نسبت به دورۀ 2021ـ 2040 براي سناريوي RCP45 و RCP85 به‌ترتيب برابر با 43/1 و 65/1 درجۀ سانتي‏گراد است. مقدار افزايش دماي بيشينۀ دورۀ پايه نسبت به اين دوره براي سناريوي RCP45 و RCP85 به‌ترتيب برابر با 51/1 و 66/1 درجۀ سانتي‏گراد است. مقدار تغييرات بارش دورۀ پايه نسبت به دورۀ يادشده براي سناريوي RCP45 و RCP85 به‌ترتيب برابر با 93/2 و 95/1 درصد افزايش را نشان مي‏دهد. در ادامه، با استفاده از معادلۀ ADP مقدار شاخص تعداد-روز تحت دو آستانۀ دمايي 4 و 25 درجۀ سانتي‏گراد براي بازۀ زماني پايه و آينده (2021-2040) محاسبه و نتايج نشان داد درجۀ روزهاي دورۀ رشد گندم (GDD) و تعداد روز كل دورۀ رشد (DAP) نسبت به دورۀ پايه به‌ترتيب روندي افزايشي و كاهشي داشته است. تعداد روز كل دورۀ رشد ايستگاه شيراز مدل HadGEM2-ES تحت دو سناريوي RCP45 و RCP85 از 244 (دورۀ پايه) به 169 و 165 كاهش داشته و براي ايستگاه آباده از 277 به 220 و 217 و براي ايستگاه لار از 198 به 143 و 145 كاهش داشته است.