ارزيابي ريسك طرح‌هاي توسعۀ منابع آب با روش تحليل درخت خطا (مطالعۀ موردي: ناحيۀ 4 مكران و بندرعباس)

امروزه پراكنش نامناسب بارش وكاهش نزولات جوي، به علاوۀ افزايش جمعيت و به تبع آن، افزايش مصرف و تقاضاي آب، جامعه را به استفاده از طرح‌هاي توسعۀ منابع آب سوق داده است. همچنين، يكي از اهداف بلندمدت راهبردي آب كشور، برقرار كردن تعادل بين ميزان تقاضاي آب و منابع آب موجود با توجه به شاخص‏هاي اجتماعي، اقتصادي و زيست‌محيطي است. از اين‌رو، تحليل ريسك طرح‌هاي توسعۀ منابع آب با توجه به شاخص‏هاي توسعۀ پايدار ضرورت مي‏يابد. در پژوهش حاضر براي نخستين‌بار، تكنيك تحليل درخت خطا به منظور ارزيابي ريسك طرح‌هاي توسعۀ منابع آب، تحت چارچوب توسعۀ پايدار استفاده شده است. پس از تعيين رويداد رأس، عوامل منجر به وقوع آن شامل شكست شاخص‌هاي اجتماعي، اقتصادي، زيست‌محيطي و منابع آب، شناسايي شدند. مدل پيشنهادي در قالب مطالعۀ موردي براي طرح‌هاي توسعۀ منابع آب ناحيۀ 4 سواحل مكران تا شهر بندرعباس ارائه شد. پس از محاسبۀ عملكرد منطقه در ونسيم، احتمال شكست شاخص‌هاي توسعۀ پايدار براساس خروجي ونسيم برآورد شد و به عنوان ورودي درخت خطاي پيشنهادي به كار رفت. نتايج مطالعۀ حاضر نشان داد احتمال شكست بهترين و بدترين سناريو و همچنين شرايط موجود براي نيازهاي آتي، به‌ترتيب برابر 38، 90 و50 درصد برآورد شد. در نهايت، به دليل ريسك زياد محاسبه‌شده، به رتبه‌بندي رويدادهاي پايه براساس سهمي كه در وقوع رويداد رأس دارند، پرداخته شد. نتايج رتبه‏بندي نشان داد مؤثرترين رويدادهاي پايه در بهترين سناريو به‌ترتيب، شكست اجتماعي و اقتصادي و در بدترين سناريو، شكست اقتصادي و اجتماعي هستند.