مقايسۀ توزيع بارش در تيپ‌هاي جنگلي بلوط، اوجا و انجيلي

در بوم‏سازگان‏هاي جنگلي، ويژگي‏هاي پوشش گياهي همراه با متغيرهاي اقليمي تأثير زيادي بر توزيع اجزاي بارش و چرخۀ آب مي‏گذارد. از طرفي، چرخۀ آب كاركرد بسيار زيادي در روابط بين خاك، پوشش گياهي و محيط در سطوح مختلف به عهده دارد. اين چرخه يكي از پديده‏هاي مهم اكولوژيكي در جامعه‏هاي‏ زيستي به‌خصوص در بوم‏سازگان جنگلي است. پژوهش حاضر با هدف اندازه‏گيري مقادير بارش، هدررفت ‏ربايشي، ميان‏گذر، ساقاب در توده‏هاي بلوط، اوجا و انجيلي در محل دانشكدۀ منابع طبيعي دانشگاه تربيت مدرس شهرستان نور به‏عنوان نمايندگان توده‏هاي جنگل‏هاي هيركاني كشور انجام شده است. اندازه‏گيري اجزاي بارش توسط 23 ظرف جمع‏آوري‌كننده طي دورۀ يك‌ساله از تاريخ 1397/08/15 تا 1398/15/8 با ثبت 34 رگبار انجام شد. نتايج نشان داد بيشترين ميزان ساقاب به‏‏ترتيب در تيپ‏هاي بلوط، انجيلي و اوجا با مقدار 0.97، 0.56 و 0.34 درصد بود. بين ساقاب و بارندگي كل يك رابطۀ افزاينده و قوي در تيپ انجيلي (0.70=R2) به‏دست آمد. بيشترين ميزان هدررفت ربايشي به‏ترتيب در گونه‏هاي بلوط، اوجا و انجيلي با مقدار 19، 17 و 8 درصد بوده است. تحليل رگرسيون بين ميزان بارندگي كل و ميانگين هدررفت ‏ربايشي در گونۀ بلوط (0.61=R2) در اوجا (0.62=R2) و در گونۀ انجيلي (0.46=R2) مشاهده شد. نتيجۀ آزمون ANOVA نيز مؤيد نبود اختلاف معنا‏دار بين هدررفت‏ ربايشي (0.790=P) و ميان‏گذر (0.894=P) بين سه تيپ مطالعاتي بوده است. در حالي ‏كه اختلاف بين ميزان رطوبت موجود در لاش‏برگ‏هاي بلوط نسبت به دو تيپ اوجا و انجيلي (0.015=P) و همچنين، بين مقادير ساقاب تيپ‏هاي بلوط و اوجا (0.009=P) معنادار بوده است.