پيش ‏بيني و تحليل پهنۀ سيل در شرايط تغيير اقليم براساس سناريوهاي مدل CanESM2

شمال ايران به دليل اقليم مرطوب و مقدار زياد بارش حداكثر روزانه، يكي از مناطق مستعد وقوع سيل است. پژوهش حاضر با هدف پيش‏بيني پهنۀ سيل در شرايط تغيير اقليم براساس سناريوهاي پنجمين گزارش ارزيابي هيِئت بين‌الدول تغيير اقليم در حوضۀ تالار (شهر زيراب) انجام شد. به منظور بررسي تأثير تغيير اقليم از شش ايستگاه سينوپتيك استفاده شد. از ميان مدل‏هاي گردش عمومي CanESM2 تحت سناريوهاي RCP2.6، RCP4.5 و RCP8.5، براي ريزمقياس‏سازي آماري حداكثر بارش روزانه به ‏كار برده شد. براي شبيه‏سازي هيدرولوژيكي و هيدروليكي سيلاب در دهه‏هاي اخير و آينده از مدل‏هاي HEC-HMS و HEC-RAS استفاده شد. نتايج نشان داد بارش حداكثر روزانه در حوضۀ تالار افزايش يافته، به‏طوري‏ كه مقدار افزايش حداكثر بارش روزانه در اقليم مرطوب (شمال) نسبت به اقليم خشك (جنوب) بيشتر است. به‏طور كلي، حداكثر و حداقل بارش روزانه به‌ترتيب 8 و 33 ميلي‏متر در حوضۀ تالار افزايش مي‏يابد. نتايج شبيه‏سازي با توجه به هيدروگراف سيلاب بيانگر آن است كه سيل در تمامي دوره‏ها افزايش مي‏يابد. سناريوي RCP 4.5 حداقل و حداكثر سيل را به‌ترتيب در دوره‏هاي 2020-2040 (374 مترمكعب بر ثانيه) و 2020-2100 (1209 مترمكعب بر ثانيه) توليد خواهد كرد. نقشۀ پهنه‏بندي سيلاب نشان داد پهنۀ سيل‏گير دورۀ پايه در محدودۀ رودخانه است، ولي تغيير اقليم سبب افزايش پهنۀ سيلاب در اين منطقه مي‏شود. همچنين، نتايج نشان داد حداقل 0.18 درصد و حداكثر 8.7 درصد از كل شهر زيراب تحت تأثير سيلاب در شرايط تغيير اقليم قرار خواهد گرفت.