بررسي سري زماني تغييرات دبي در حوضۀ آبخيز كرخه با استفاده از روش‌هاي پارامتري و ناپارامتري

ﺑﺮرﺳﻲ ﺗﻐﻴﻴﺮات دﺑﻲ رودﺧﺎﻧﻪ در ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻣﻨﺎﺑﻊ آب و ﻃﺮاﺣﻲ ﺷﺒﻜه‌هاي آﺑﻴﺎري و زﻫﻜﺸﻲ امري ﺑﺴﻴﺎر ﻣﻬﻢ اﺳﺖ. در ‌ﺗﺤﻘﻴﻖ حاضر، روﻧﺪ ﺗﻐﻴﻴﺮات دبي ماهانه، فصلي و سالانۀ حوضۀ آبخيز كرخه ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از آزﻣﻮن‌هاي ناپارامتري من كندال، سن و تحليل رگرسيوني ارزيابي شد. به اﻳﻦ ﻣﻨﻈﻮر، از داده‌هاي دﺑﻲ در يازده اﻳﺴﺘﮕﺎه آب‌ﺳﻨﺠﻲ حوضۀ يادشده ﻃﻲ دورۀ 1990 تا 2018 استفاده شد. نتايج تحقيق پيش رو نشان داد دبي ﺳﺎﻻﻧﻪ در همۀ اين ايستگاه‌ها به‌جز سراب سيد علي، روﻧﺪ ﻧﺰوﻟﻲ داشته اﺳﺖ. ﻣﻘﺎدﻳﺮ اين دﺑﻲ در اﻳﺴﺘﮕﺎه‌هاي حميديه، پاي پل، پل زال، پلدختر، آفرينه، چم‌انجير، نورآباد، دوآب مرك، كاكارضا و پلچهر به‌ترتيب 48، 33، 16، 5، 15، 4، 0.4، 1.4، 2.6 و 13 مترمكعب كاهش يافته، در حالي كه در ايستگاه سراب سيد علي به ميزان 0.4 مترمكعب افزايش يافته است. بر اساس يافته‌هاي تحقيق، به‌كارگيري دو روش ناپارامتري من كندال و سن در تحليل روند سري‌هاي دبي ماهانه، فصلي و سالانه نشان داده است كه كارايي اين دو آزمون در بيشتر اوقات شبيه به هم بوده و در مواقعي كه فراواني داده‌هاي تكراري زياد باشد، روش سن مي‌تواند جواب واقع‌گرايانه‌تري نسبت به روش من كندال به دست دهد. ﻧﺘﺎﻳﺞ ﭘﮋوﻫﺶ حاضر ﻣﻲ‌تواند در ﭘﻴﺶﺑﻴﻨﻲ ﺧﺸﻜﺴﺎﻟﻲﻫﺎي آﺗﻲ، ﺑﺮﻧﺎﻣه‌رﻳﺰي و ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻣﻨﺎﺑﻊ آب ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺑه كار رود.