آيا تغييري در الگوي دانشگاهي در راه است؟ درنگي فلسفي بر ايده فلسفي دانشگاه در آينده پساكرونايي جهان

نوليبراليسم آموزشي در هفت دهه اخير توانسته به تدريج ديگر الگوهاي دانشگاهي را از دور خارج كرده و در دو دهه پاياني قرن بيستم و سه دهه اخير به‌مثابه قدرتمندترين هژموني آموزشي و پژوهشي جلوه‌گر شود؛ هژموني‌اي كه در خدمت بازار آزاد سرمايه است و با آموزش و پژوهش آزاد (ليبرال) برنامه‌هاي توسعه اقتصادي را پشتيباني مي‌كند. اما اينك، با شيوع ويروسي كوچك اما قدرتمند، اعتبار اين نظام آكادميك خدشه‌دار شده است. اين نوشتار درصدد است ضمن برشمردن سابقه نظام‌هاي دانشگاهي مسلط در دو سده اخير از جمله دانشگاه هومبولتي آلماني، دانشگاه آموزش‌محور انگليسي، دانشگاه فني و ملي‌گرايانه فرانسوي و تشريح چارچوب فكري نوليبراليسم آموزشي، اين پرسش را تحليل كند كه آيا الگوي اخير مي‌تواند در مقابل نقدهاي تند و گسترده مخالفان دوام آورد و اگر نتواند، جايگزين اين نظام مسلط جهاني، چه خواهد بود؟ تحليل نويسنده آن است كه استقلال تبيين شده در الگوي كانتي از دانشگاه و ظرفيت‌هايي كه رئاليسم انتقادي پيش‌پاي نوليبراليسم آموزشي مي‌گذارد و همچنان دقت اين نظام در استفاده از نقدهاي منتقدان براي اصلاح و بازسازي خود، مي‌تواند به بقاء اين نظام كمك كند و اين نظام به‌نحوي منعطف، سبك خود را تغيير دهد. با اين‌حال بايد منتظر تحولات بعدي جهان در نتيجه تبعات شيوع ويروس كرونا ماند.