تعيين آستانه تحمل شوري ژنوتيپ‌هاي مختلف انار

به منظور تعيين آستانه تحمل به شوري و شيب كاهش عملكرد در برخي از ارقام و ژنوتيپ هاي انتخابي انار، پژوهشي به صورت آزمايش فاكتوريل بر پايه طرح كاملأ تصادفي بادوعامل ژنوتيپ انار در 12 سطح (شيشه كپ فردوس، ملس يزدي، ملس ساوه، رباب نيريز، گلنار زينتي ساوه، گلنار زينتي سروستان، گلنار زينتي شهداد، نرك لاسجرد سمنان، وحشي بابلسر، پوست سياه اردكان، چاه افضل و وشيك ترش سراوان) و ميانگين شوريخاكدر پنجسطح (1.5، 3.8، 6.2، 9.3 و 12.6 دسي زيمنس برمتر)و با چهار تكرار (مجموعا 240 گلدان)، انجامشد.بر اساسنتايج،كمترين ميزان آستانه تحمل به شوري در ژنوتيپ وشيك ترش سراوان (3.02 دسي زيمنس بر متر) و پس از آن در رقم ملس ساوه (3.25 دسي زيمنس بر متر) و گلنار زينتي ساوه (3.40 دسي زيمنس بر متر)، مشاهده شد. بيشترين آستانه تحمل به شوري در ژنوتيپ هاي گلنار زينتي شهداد، چاه افضل، پوست سياه اردكان و رقم ملس يزدي، به ترتيب به ميزان (4.90، 4.70، 4.38 و 4.17 دسي زيمنس بر متر) و بيشترين مقدار شيب كاهش عملكرد به ازاي افزايش هر واحد شوري (بر حسب دسي زيمنس برمتر)، در ژنوتيپ گلنار زينتي ساوه (7.89 درصد)و پس از آن در ژنوتيپ هاي گلنار زينتي سروستان (7.39%)، وشيك ترش سراوان (6.69%) و رقم ملس ساوه (6.33%)، مشاهده شد. كمترين مقدار شيب كاهش عملكرد در ژنوتيپ هاي چاه افضل، پوست سياه اردكان و نرك لاسجرد سمنان به ترتيب به ميزان (2.83%، 2.88% و 2.89%)، مشاهده شد. در مجموع نتايج نشان داد كه ميزان شوري كه موجب كاهش عملكرد 50% در ژنوتيپ هاي چاه افضل، پوست سياه اردكان و نرك لاسجرد سمنان شد، در حدود دو برابر ميزان شوري بود كه موجب كاهش عملكرد 50% در ژنوتيپ هاي گلنار زينتي ساوه، گلنار زينتي سروستان و وشيك ترش سراوان و رقم ملس ساوه شده بود. كاهش 50% عملكرد در ژنوتيپ هاي چاه افضل، پوست سياه اردكان و نرك لاسجرد سمنان به ترتيب در شوري هاي 22.37، 21.74 و 21.10 دسي زيمنس برمتر، مشاهده شد. در پژوهش هاي قبلي گزارش شده است كهدر شوري 8.4 دسي‏زيمنس بر متر تا ميزان 50% از عملكرد (بيوماس) درختان اناركاسته مي شود، در حاليكه نتايج اين پژوهش نشان داد كه در ژنوتيپ هاي چاه افضل، پوست سياه اردكان و نرك لاسجرد سمنان در شوري 8.4 دسي‏زيمنس بر متر تنها به ترتيب 10.47، 11.58 و 13.30 درصد از عملكرد كاسته شد.بر اين اساس، ژنوتيپ هاي چاه افضل، پوست سياه اردكان و نرك لاسجرد سمنانبراي انجام آزمايش ها و مطالعات تكميلي و كاشت به عنوان پايه در ايستگاه چاه افضل مركز ملي تحقيقات شوري انتخاب شدند.