بررسي تأثير سيگنال NAO بر بارش‌هاي ايران با رهيافت تحليل شبكه درماه‌هاي نوامبر تا آوريل 1979-2016

نمايش و كمي كردن چگونگي تأثيرگذاري سيگنال هاي بزرگ مقياس اقليمي بر بارش منطقه اي و جهاني يكي از مسائل مورد توجه محققان است. رهيافت جديد تحليل شبكه امكان بررسي سامانه هاي پيچيده اي مانند اقليم را فراهم مي سازد. هدف اين پژوهش، بررسي سيگنال اقليمي نوسان اطلس شمالي NAO بر بارش هاي ايران با رهيافت تحليل شبكه است. داده‌هاي باز تحليل بارش روزانه از پايگاه داده ERAInterim و شاخص روزانه NAO در ماه‌هاي سرد سال، نوامبر تا آوريل ۱۹۷۹-۲۰۱۶ دريافت شدند. ميانگين متحرك هفتگي داده‌ها با هدف هموارسازي تغييرات بارش محاسبه و ضريب همبستگي متقابل پيرسون پيراسته   براي تصحيح اريبي ضريب همبستگي پيرسون استفاده شد. سال هايي كه NAO بيشترين فعاليت را در فازهاي منفي و مثبت داشته به‌عنوان فاز مثبت و منفي قوي درنظرگرفته شده‌اند. شبكه‌ها بر اساس چگالي ثابت ۰۵/۰ ايجاد و توزيع درجه رأس آنها بررسي شد. درجه رأس نشان‌دهنده ميزان همبستگي معني‌دار ميان سري‌زماني بارش نقاط شبكه است. نتايج نشان داد كه تأثيرپذيري بارش ها در ايران از فازهاي NAO به‌خوبي قابل نمايش، تجزيه و تحليل با رهيافت شبكه است. بارش در فاز منفي NAO همراه با افزايش درجه رأس به‌طور ويژه در شمال‌غرب و سپس جنوب‌غربي كشور است. آستانه انتخاب ضرايب همبستگي معني‌دار در فاز منفي از ۴2 صدم به ۴۶ صدم افزايش يافت. همچنين، اين شبكه در فاز مثبت NAO همراه با افزايش درجه رأس در جنوب كشور و افزايش آستانه شبكه از 42 صدم در سال‌هاي عادي به ۴۳ صدم است.